Dankzij het nieuwe Lente akkoord
Kan ik straks zonder reden en zonder dossier ontslagen worden, als het nieuwe politieke akkoord van VVD, CDA, GroenLinks, D66 en ChristenUnie werkelijkheid wordt? Gaat er dan echt een streep door de ontslagbescherming? Dan voelt niemand zich toch meer zeker?
Helemaal zonder reden, en helemaal zonder dossier…Zo’n vaart zal het niet lopen. Maar feit is dat mensen, als de plannen doorgaan, vanaf 2014 niet meer zeker van hun baan zijn. Want een reden is altijd wel te bedenken om iemand te ontslaan en een goed bijgewerkt personeelsdossier zal geen grote rol in de procedure meer gaan spelen.
[[adsense]]
Er worden twee hele belangrijke wijzigingen in het ontslagrecht aangebracht. De eerste is dat de baas geen toestemming meer nodig heeft van het UWV of de kantonrechter, om iemand de deur te wijzen. Hij kan het, met redenen omkleed, gewoon aanzeggen. De werknemer heeft dan recht op weerwoord, maar dat zal hem niet van gedachten doen veranderen.
De tweede grote verandering is dat de werknemer geen ontslagvergoeding meer krijgt van globaal een maandsalaris per dienstjaar, maar nog slechts een kwart maand per jaar. Hij of zij mag dat geld niet vrij besteden, maar moet het gebruiken voor bijscholing om de kans op een nieuwe werkkring te vergroten.
Vooral voor de mensen boven de 45 jaar, die soms al tien jaar of langer bij een baas werken, is de regeling knalhard. Bijscholen of niet, maar zij zullen zeker in een periode van recessie niet aan een nieuwe vaste baan komen.
Zonder ontslagvergoeding zijn ze na de WW aangewezen op de bijstand.
Mensen die in dienst zijn van grote (internationale) bedrijven, hebben voorlopig nog dekking van het sociaal plan, dat deze vaak met de bonden hebben afgesloten. Bij ontslag krijgen de werknemers meestal een periode waarin ze in- of extern een nieuwe baan kunnen zoeken. Lukt dat na een aantal maanden niet, dan volgt er alsnog (gouden) handdruk die gebaseerd is op de kantonrechterregeling. Maar de kans dat deze afspraken na 2014 verlengd worden is niet groot, als een ontslag kennelijk veel goedkoper afgehandeld kan worden.
De politiek gaat ervan uit dat als bedrijven mensen gemakkelijker kunnen ontslaan, ze ook gemakkelijker mensen aannemen. Maar deskundigen op het gebied van arbeidsrecht betwijfelen dat ten zeerste. Bedrijven lopen op dit moment al nauwelijks risico bij het aannemen van nieuwe mensen, omdat ze doorgaans op contractbasis in dienst komen. Dat contract mag daarna nog twee maal met een jaar verlengd worden.
Ontslagen mensen, die vinden dat ze onredelijk behandeld zijn door hun baas, kunnen achteraf nog wel verhaal halen bij de rechter. Maar velen zullen die stap niet wagen. Ze moeten opdraaien voor de kosten en de uitkomst is ongewis.
De kans bestaat dat het versoepelen van het ontslagrecht ook op andere wijze de economie in de wielen rijdt. Werknemers die bang zijn ontslagen te worden, zullen ‘voor het geval dat’, zo zuinig mogelijk leven. Daardoor zullen de consumentenbesteding nog verder onder druk komen.
