De politiek heeft het vaak over een modaal inkomen, dat er dan op voor- of achteruit gaat. Maar hoe hoog is dat modale inkomen eigenlijk?
Uit cijfers van het Centraal Plan Bureau (CPB) blijkt: het bruto modaal inkomen in 2024 is €44.000. Dat is een stijging van 2500 euro ten opzichte van 2023
Maar dat zijn gemiddelden gebaseerd op schattingen van het CPB. Salarisverwerker ADP kwam onlangs met wat verder uitgewerkte rekenvoorbeelden. Daaruit blijkt dat Jan Modaal er per maand bijna 80 euro op vooruit gaat. Deze stijgingen komen vooral door gestegen lonen: die gingen door CAO-onderhandelingen gemiddeld met meer dan 5 procent omhoog.
Het karakter Jan Modaal stamt al uit 1968, toen het kabinet De Jong het Centraal Planbureau (CPB) voor het eerst vroeg te berekenen hoe het financieel beleid zou uitwerken op lage en hogere inkomens. Jan Modaal stond model voor een kostwinner van een gezin met twee kinderen, met een salaris dat in Nederland het meest verdiend werd. Vandaag de dag wordt het figuur ‘Jan Modaal’ nog altijd veel gebruikt; hebben bepaalde politieke maatregelen negatief effect op de koopkracht van Jan Modaal, dan wordt er veelal actie ondernomen en worden de maatregelen aangepast.
Nog steeds relevant?
Maar ondanks dat de politiek het woord modaal nog graag in de mond neemt, moet je je afvragen of mensen zich in deze term nog wel herkennen. Binnen een groter huishouden zijn er niet meer zoveel alleenverdieners. In het merendeel van de moderne gezinnen komt anderhalf salaris binnen, omdat de partner ook enkele dagen per week een betaalde baan heeft. Bovendien, zo zegt het CPB zelf, is Jan Modaal niet erg met z´n tijd mee gegaan. Hij heeft geen hypotheek of huursubsidie, zodat bezuinigingen op die gebieden niet meegenomen worden in de berekening van zijn koopkracht. Bovendien is hij een statische figuur. Zijn kinderen worden maar niet groter, gaan nooit het huis uit, hetgeen de inkomenspositie van een huishouden ook danig kan veranderen.
Er zijn tegenwoordig zoveel facetten die een inkomen van een huishouden bepalen, dat mensen zich niet meer in algemene beelden herkennen. Degenen die een beter beeld willen hebben van hoe hun koopkracht zich ontwikkelt, kunnen het beste naar de website van budgetinstituut Nibud gaan. Daar staat de Koopkrachtberekenaar, die berekent wat voor koopkrachtverandering u de komende tijd te wachten staat, met welke gezinsamenstelling.
Bron: CPB
