Wel of geen opvul-of afvullegaat opnemen in mijn testament?

Man is bezig testament door te lezen
Getty Images

Tijdens een verjaardag vertelde een kennis van ons dat hij een opvullegaat in zijn testament heeft laten opnemen. Hij vond dat wij dat zeker ook zo moesten regelen. Is dat zo of is dat bij ons niet nodig?

Wat wel of niet nodig is, verschilt uiteraard per situatie en per persoon. En wanneer is iets nodig? Het is in elk geval zo dat een dergelijk opvul- en/of afvullegaat in een testament kan worden opgenomen om te besparen op de erfbelasting (in elk geval bij het overlijden van de eerste van een echtpaar).

Bij een opvul-/afvullegaat kunt u er namelijk voor kiezen om optimaal gebruik te maken van de vrijstelling (voor partners) erfbelasting. Dit doet u, door na het eerste overlijden gebruik te maken van dit legaat en daarmee de erfenis van de kinderen te verlagen. Omdat de langstlevende een grote vrijstelling heeft (van €795.156 in 2024) kunt u hiermee bereiken dat er geen (of in elk geval minder) erfbelasting verschuldigd is na het eerste overlijden. Bovendien kan zo bewerkstelligd worden dat er zowel bij de kinderen als bij de langstlevende zo min mogelijk in het 20% tarief terechtkomt. Na het overlijden van de eerste echtgenoot kan er dus bekeken worden wat fiscaal het meest verstandig is. 

Als u hier gebruik van maakt, is de keerzijde echter dat er dan geen of lagere vorderingen zijn van de kinderen op de langstlevende ouder, waardoor na het overlijden van de langstlevende echtgenoot meestal juist meer erfbelasting verschuldigd is omdat een groot deel (of een groter deel) van de erfenis in het hoogste tarief erfbelasting valt (20% in plaats van 10%). 

Over het algemeen is het zo dat minder erfbelasting bij het eerste overlijden leidt tot meer erfbelasting bij het tweede overlijden.  

Afhankelijk van de hoogte van het vermogen (standaard boven de €1,2 miljoen) adviseer ik vaak om een dergelijk opvul-/afvullegaat op te nemen. Het is namelijk een keuzelegaat en u hoeft hier dus geen gebruik van te maken, maar dit kán wel als er (fiscaal) aanleiding voor is, bijvoorbeeld omdat op het moment van het eerste overlijden geen contant geld beschikbaar is om de verschuldigde erfbelasting te betalen of het vermogen er op dat moment anders uitziet. De keuze is natuurlijk volledig aan u!

Mr. Nicole Goud
Mr. Nicole Goud

Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft daarna een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds 2015 is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.

Auteur