Tips & Trucs: De beveiliging van uw computer

Een computer met internetverbinding is te vergelijken met een huis aan een straat: als de deur open staat, kan iedereen zo naar binnen. En zoals ieder huis een slot nodig heeft, is voor computers een beveiligingsprogramma echt noodzakelijk!

De veiligheid van een computer begint bij het besturingssysteem. De nieuwste versie van Windows, Windows 7, heeft de beste voorzieningen, maar ook Vista en XP hebben de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen tegen problemen van buitenaf. Zo hebben al deze versies een firewall, een programma dat zorgt dat andere computers niet ongewild contact kunnen maken met jouw computer. Bij een nieuwe pc met Windows 7 staat de firewall standaard ingeschakeld. Gebruik je een oudere computer of heb je een ander besturingssysteem, controleer dan of de firewall inderdaad aan staat.

Windows XP
Als je Windows XP gebruikt, klik je op Starten > Configuratiescherm > Beveiligingscentrum. Standaard staat de firewall op ‘ingeschakeld’. Is dat niet het geval, dan kun je deze functie inschakelen. Klik onderaan op Windows Firewall. Klik op Ingeschakeld (aanbevolen) OK. De firewall is nu ingeschakeld. Sluit het Beveiligingscentrum en vervolgens het Configuratiescherm.

Vista
Als je vista gebruikt, klik je op Starten > Coniguratiescherm > Beveiliging > Beveiligingscentrum. Standaard staat de firewall op ‘ingeschakeld’. De balk is dan groen. Is dat niet het geval, dan kun je deze functie inschakelen. Klik op de rode balk. Klik op Ingeschakeld (aanbevolen). Klik op Nu inschakelen. De firewall is nu ingeschakeld. Sluit het Beveiligingscentrum en vervolgens het Configuratiescherm.

Windows 7
Als je Windows 7 gebruikt klik je op Starten > Configuratiescherm > Systeem en beveiliging > Windows Firewall. Standaard staat de firewall op ‘Ingeschakeld’. De balk is dan voorzien van een groen schildje. Is dat niet het geval, dan kun je deze functie inschakelen. Klik op Windows Firewall in- of uitschakelen in de linkermarge. Klik op het rondje voor Windows Firewall inschakelen. Klik op OK. De firewall is nu ingeschakeld. Sluit het Configuratiescherm.

Steeds de nieuwste veiligheidssnufjes
Bij de aankoop van een computer is het besturingssysteem dus voorzien van de nodige veiligheidsvoorzieningen. Maar de techniek staat niet stil en programmeurs bedenken steeds betere snufjes voor de beveiliging. Vaak worden ook pas gaandeweg fouten in het programma ontdekt. Gelukkig kun je deze nieuwste snufjes gemakkelijk bemachtigen en ook fouten herstellen verloopt zo goed als ongemerkt. Je hoeft maar één keer in te stellen dat je automatisch Windows Updates wilt installeren en de rest gaat vanzelf. Windows staat in principe al automatisch ingesteld op deze optie, maar het kan geen kwaad het te checken.

Gebruik je Windows XP, dan kun je op de volgende manier de automatische updates instellen. Klik op Starten > Configuratiescherm > Beveiligingscentrum. Bij Automatische updates moet staan: ‘Ingeschakeld’. Zo niet, klik dan op Automatische updates inschakelen. Sluit het beveiligingscentrum en het Configuratiescherm. Gebruik je Vista, dan kun je op de volgende manier de automatische updates instellen. Klik op Starten > Configuratiescherm > Beveiliging > Beveiligingscentrum. Standaard staat Automatische updates op ‘Ingeschakeld’. De balk is dan groen. Is dat niet het geval, dan kun je deze functie inschakelen. Klik op de rode balk Automatische updates. Klik op Nu inschakelen. Automatische updates zijn nu ingeschakeld. Sluit het Beveiligingscentrum en het Configuratiescherm.

Als je Windows 7 gebruikt, dan klik je op Starten > Configuratiescherm > Systeem en beveiliging > Windows Update. Standaard staat Windows Update ingeschakeld. Je ziet dan een groen balkje. Is dat niet het geval, dan kun je deze functie inschakelen. Klik op Instellingen wijzigen in de linker marge. Selecteer onder Belangrijke updates de optie Updates automatisch installeren (aanbevolen). Klik op OK. Automatische updates zijn nu ingeschakeld. Sluit het Configuratiescherm.

Ook andere programma’s kunnen via internet worden opgefrist. Sommige kennen een automatische updatefunctie, die je kunt inschakelen. Of er wordt automatisch om de zoveel tijd gevraagd of je de nieuwste versie wilt installeren. Kies dan voor Ja. Ten slotte kun je kijken op de website van de fabrikant, om daar de laatste versie van het programma te downloaden.

Virussen
De firewall en de automatische updates geven een basisbescherming, maar werken niet tegen virussen. Dit zijn computerprogramma’s die door criminelen worden gemaakt met het doel schade aan te richten. Ze laten je computer vastlopen, tasten bestanden aan en kunnen het apparaat blijvende schade toebrengen. Technici maken onderscheid tussen virussen, Trojaanse paarden, wormen en ander gespuis. Voor jou als computergebruiker maakt dat weinig uit. Het enige wat je moet weten is dat een goedwerkend antivirusprogramma een voorwaarde is om langdurig plezier te hebben van je computer.

Een nieuwe computer heeft meestal geen antivirussoftware aan boord. In het beste geval zit er een probeerversie van een antivirusprogramma op. Je kunt dit tijdelijk gebruiken, bijvoorbeeld een maand. Daarna blijft het programma alleen werkzaam als je (tegen betaling) een licentie aanschaft. Zonder zo’n licentie raakt het programma snel verouderd en beschermt het niet meer tegen de nieuwste virussen.

Gratis of betaald
Is er geen virusbescherming aanwezig op je computer of kies je liever zelf een programma, dan heb je twee opties: betaalde of gratis software. Bekende namen van betaalde pakketten zijn McAfee, Norton en Kaspersky. Dit zijn goede programma’s die zichzelf actueel houden door automatisch de nieuwste updates via internet op te halen. Gratis toepassingen voldoen in veel gevallen ook uitstekend. Programma’s die goed bekendstaan zijn Microsoft Security Essentials en AVG Free. Kies voor één programma; als je meer programma’s gebruikt, kan dat leiden tot problemen met je computer.

De meeste virusscanners controleren automatisch alle bestanden die binnenkomen en halen automatisch de laatste updates op. Kies altijd voor deze mogelijkheid, dan kun je het nooit vergeten. Voer ook van tijd tot tijd een volledige controle van het systeem uit. De virusscanner biedt deze mogelijkheid vaak aan onder de noemer ‘Systeemscan’, ‘Volledige controle’ of ‘Scan mijn computer’. Houd er rekening mee dat zo’n systeemscan een tijdje duurt.

Houd spionnen buiten de deur
Spyware is een verzamelnaam voor programma’s die gegevens over je computer- en internetgebruik kunnen doorsturen naar derden. Spionnen dus eigenlijk. Soms installeer je zo’n programma zonder dat je het in de gaten hebt. Spyware is niet altijd gevaarlijk, maar waarom zou je software op je computer toestaan waar je niet om hebt gevraagd?

Sommige antivirussoftware verwijdert ook spyware, maar lang niet alle programma’s doen dit of doen dit volledig. Ga je nog een antivirusprogramma aanschaffen, dan kun je kiezen voor een programma dat tevens spyware bestrijdt. Je kunt ook het gratis programma Ad-Aware (te vinden op www.lavasoft.com) gebruiken. Klik nooit op rare meldingen die opspringen op je scherm, zoals ‘Spyware gevonden, uw computer dient nu te worden gescand’. Klik je op zo’n boodschap, dan wordt je computer daarna besmet met spyware!

Ongewenste reclamemail
Een groot deel van het mailverkeer bestaat uit ongewenste reclamemail, oftewel spam. In de Europese Unie is het verboden reclame te sturen aan consumenten zonder hun toestemming. Toch is er wereldwijd nog flink wat spam in omloop. Gelukkig zijn er hulpmiddelen die deze ongewenste e-mail te beperken.

Veel internetproviders bieden (gratis of betaald) een zogeheten spamfilter aan. Dit filter houdt foute mails tegen en laat alleen echte berichten door. Windows Mail, het e-mailprogramma bij Windows Vista, heeft een eigen filter dat erg goed werkt. Je hoeft dit niet in te stellen, het is standaard actief. Speciale programma’s om spam automatisch op te vangen, zijn niet echt noodzakelijk.

Ondanks alle maatregelen kan er ongewenste e-mail in je inbox terechtkomen. Beantwoord deze nooit, ook niet om te laten weten dat je er niet van gediend bent. E-mailadressen worden in grote bestanden gekocht of door een computer ‘bedacht’. Als je op spam reageert, dan is dat een teken dat je mailadres wordt gebruikt en voor spammers is dat zeer interessante informatie.

Kettingbrieven over zielige kindertjes
Het kan voorkomen dat je een digitale ‘kettingbrief’ ontvangt. Daarin kun je gewezen worden op financiële aanbiedingen, reddingsacties voor zielige kindertjes of waarschuwingen voor gevaarlijke computervirussen. Dan volgt het verzoek om de mail naar iedereen in je adresboek door te sturen. Ga hier nooit op in! Als jij, en velen met jou, de mail doorsturen naar vrienden en bekenden, wordt het bericht een bonte vergaarbak van e-mailadressen. Spammers kunnen deze adressen binnenhalen, waarna je nog meer ongewenste mail tegemoet kunt zien. Stuur e-mails waarin expliciet wordt gevraagd het bericht door te sturen dus nooit door, maar gooi ze weg, ook als ze van een bekende komen.

Andere nepmails
Kettingmails zijn een onderdeel van nepmails, die ook wel worden aangeduid met de term hoax, het Engelse woord voor bedrog en nep. Een ander soort hoaxen zijn nepmails die eruitzien of ze van je internetprovider, webmaildienst of een sociaal netwerksite (zoals Hyves) komen, en waarin je wordt gevraagd gegevens als je wachtwoord en geboortedatum op te sturen. Doe dit nooit. Betrouwbare bedrijven zullen nooit per e-mail om deze informatie vragen. Gooi nepmails dus meteen weg.

Vissen naar je gegevens
Een veelgebruikte oplichtingsmethode is om internetters een officieel uitziende mail te sturen, zogenaamd van hun bank. Met een smoesje over onderhoud of over het actualiseren van gegevens roepen dergelijke mails mensen op om in te loggen op de site van hun bank. De internetlink staat in de e-mail. Wie daarop klikt, gaat echter niet naar de echte site van de bank maar naar een nagemaakte versie ervan, die daar sprekend op lijkt. Criminelen proberen zo achter je inlognaam en wachtwoord te komen, waarna ze daar misbruik van kunnen maken. Banken en andere instellingen sturen nooit zulke mails naar hun klanten. Krijg je er een, gooi die dan direct weg.

Internet Explorer 8 heeft het zogenoemde SmartScreen-filter. Dit herkent phishing- en malwarewebsites. Phishingwebsites zijn frauduleuze websites die vertrouwde of bekende websites imiteren om internetgebruikers hun persoonlijke of financiële gegevens te ontfutselen. Malwarewebsites verspreiden software die je computer kan aanvallen of die je persoonlijke gegevens kan stelen.

Veilig draadloos netwerk
Een draadloos netwerk hoort beveiligd te zijn, zodat derden er geen toegang toe hebben. Als je zelf een draadloos netwerk installeert, volg dan de gebruiksaanwijzing nauwkeurig en stel een goed wachtwoord in!