Welke stoffen zitten er in fatburners?

Cafeïne is een extract uit koffiebonen, maar het zit ook in theeblaadjes en chocolade. De inname van cafeïnesupplementen mag je niet gelijkstellen aan het drinken van een kop koffie of thee, zeker niet vanuit een gezondheidsstandpunt: koffie en thee bevatten naast cafeïne veel andere smaakmakende en actieve stoffen.

 

Cafeïne geniet allang belangstelling wegens zijn effecten op de stofwisseling. Aanvankelijk dacht men dat de stof de vetverbranding tijdens sportinspanningen stimuleert en de suikerreserves spaart. Er zijn inderdaad aanwijzingen in die richting, maar het is twijfelachtig of dat in de praktijk iets oplevert. Het is waarschijnlijker dat cafeïne de hersenen iets minder gevoelig maakt voor signalen van vermoeidheid. Het effect op de stofwisseling is niet sterk genoeg voor gewichts-verlies van betekenis.

 

Groene thee en oolong (witte thee) bevatten veel catechines die volgens sommige bronnen het vetmetabolisme zouden stimuleren. Er zijn inderdaad aanwijzingen dat groene thee een klein beetje helpt om gewicht te verliezen, maar de studies spreken elkaar tegen. Het effect zou sterker zijn bij mensen die normaal weinig of geen cafeïne innemen, en ook groter bij mensen van Aziatische en Europese afkomst. Hoge doses van epigallocatechine-3-gallaat (EGCG), een specifieke catechine in groene thee, blijken volgens slechts twee studies de vetverbranding tijdens sportinspanningen met zo'n 20 procent te verhogen. Maar dat betekent niet dat EGCG helpt bij het afslanken.

 

Carnitine, een stof die het lichaam zelf aanmaakt, maar die het ook uit vlees haalt, speelt een centrale rol in het vetmetabolisme. Het is als het ware de startsleutel voor de transportband van vetten naar de mitochondriën (de energiecentrales van alle cellen). Carnitine stimuleert de vetverbranding en zou suikerreserves sparen tijdens duurinspanningen.

 

Maar het lichaam beschikt over meer dan voldoende carnitine om de stofwisseling in rust en bij lichte inspanningen op volle toeren te laten draaien. Extra carnitine levert dan niets op. Er is bovendien geen hard bewijs dat carnitine de vetverbranding stimuleert, en om de concentratie carnitine in de spieren te verhogen, hoor je de inname te combineren met suiker, maar dat is nu net niet de bedoeling. Afgekeurd dus.

 

Kelp, een bruine zeewiersoort (Undaria pinnatifida), bevat fucoxanthine, een stof die het vetmetabolisme zou opjagen. Dieren verloren in vier weken tijd aanzienlijk wat gewicht, maar wel bij een dosis die voor een mens van 70 kilo zou overeenkomen met 280 gram per dag. Onrealistisch hoog. In de enige proef bij mensen werd een extra gewichtsverlies bereikt van 5 kilo ten opzichte van een placebogroep, en dat met een dosis van 2,4 milligram. Maar de studie werd uitgevoerd door het bedrijf dat patenten op fucoxanthine heeft. Dat maakt de resultaten minder betrouwbaar. Hoe dan ook is één studie te weinig voor conclusies. Het is dus niet bewezen dat kelp bijdraagt tot gewichtsverlies.

 

Iedereen heeft chroom nodig, maar kleine hoeveelheden volstaan. Het zit onder meer in paddenstoelen, tarwekiemen en biergist. Volgens sommige bronnen krijgen heel wat mensen te weinig chroom binnen, maar daarover bestaan ook nogal wat twijfels. Chroom zou spieropbouwend en vetverbrandend zijn en de drang naar zoet blokkeren. Het wordt meestal aangeboden in de vorm van chroompicolinaat of -nicotinaat.

 

Eén oude studie stelde inderdaad een toename van de spiermassa vast, maar dat gebeurde op basis van onbetrouwbare metingen. Vier recentere onderzoeken met verfijnde meettechnieken toonden geen effect aan op de spiermassa of de vetverbranding. Bovendien zijn er aanwijzingen dat chroompicolinaat het DNA kan beschadigen, en dat is een goede reden om het niet te gebruiken.

 

Geconjugeerde linoleenzuren behoren tot de groep van de omega 6 vetzuren. Onderzoek bij mensen is weinig overtuigend, ook al lijkt er sprake van een gewichtsverlies van 50 gram per week op de lange termijn. Maar zelfs dat is niet zeker.

 

Twee jaar geleden bleken deelnemers aan een fietsproef 16 procent meer vet te verbranden na de inname van taurine. Handige verkopers kraaiden victorie, maar een nadere lezing van dit onderzoek roept twijfels op. Volgens twee andere onderzoeken heeft taurine geen effect op het vetmetabolisme. Meer weten we nog niet.

 

Capsaïcine is de pikante stof in paprika’s en pepers die gerechten extra pit geeft. De stof lijkt invloed te hebben op het gewicht van mensen die het geregeld en in flinke hoeveelheden gebruiken, maar slechts weinig westerlingen houden dat vol.