Ouderen en overgewicht

Ouderen en overgewicht is een serieus probleem. Het CBS becijferde dat mensen op middelbare en hogere leeftijd het meeste overgewicht hebben. Ook obesitas is onder 55-plussers een groter probleem dan in alle andere leeftijdscategorieën.

De helft van de mannen boven de 40 is te zwaar. Bij vrouwen loopt overgewicht wat meer geleidelijk op met de leeftijd. Vrouwen zijn ook minder vaak te zwaar dan mannen, maar ernstig overgewicht komt bij oudere vrouwen juist wat vaker voor dan bij oudere mannen.

Oorzaken

Hoe komt het dat u dikker wordt naarmate de leeftijd vordert? Ten eerste verliezen de meeste 50-plussers spiermassa. Aangezien vetweefsel minder calorieën verbruikt dan spiermassa, daalt de stofwisseling en hebben we minder energie nodig. Tel daarbij op dat ouderen vaak minder bewegen en hierdoor sowieso al minder energie verbruiken en u snapt dat er steeds meer overtollige vet wordt opgeslagen in het lichaam. Bij vrouwen in de overgang worden er bovendien minder vrouwelijke hormonen aangemaakt, waardoor de lichaamsvorm kan veranderen. Dat is vooral te merken aan de dikkere buik.

Gevolgen

Een hogere BMI brengt, zeker voor senioren, een aantal risico’s met zich mee. Zo stijgt de kans op hart- en vaatziekten, gewrichtsklachten en diabetes. Sinds het begin van de jaren negentig is het percentage diabetespatiënten bijna verdubbeld. Mannen met overgewicht kunnen bovendien last krijgen van erectie- en plasproblemen en ook de kans op snurken neemt toe. Alle reden dus om er iets aan te doen, maar dat valt meestal niet mee. Afvallen wordt namelijk steeds moeilijker naarmate u ouder wordt. Des te belangrijker is het om op tijd te beginnen met gezond eten en sporten.

Gezond eten

Gezond eten is iets anders dan rigoureus gaan diëten. Het gaat erom dat u het gezonde eetpatroon de rest van uw leven kunt volhouden. Het helpt al om de dagelijkse porties te verminderen. Wellicht bent u van huis uit gewend om veel brood en aardappels te eten. Deze grote hoeveelheid koolhydraten heeft u meestal niet meer nodig.

Neem wat extra groenten en fruit en gebruik voedingsmiddelen die rijk zijn aan calcium en vitamine D, zoals yoghurt (30+)kaas, noten en groene bladgroenten. Dat houdt de botten sterk. Een valkuil is alcohol. Er is niets mis met een glas rode wijn, maar witte wijn, bier en sterke drank zijn slechts loze calorieën. Drink niet te vaak en niet te veel is het devies.

Sporten

Overgewicht en bewegen houden elkaar in een wurggreep. Als u niet lekker kunt bewegen, wordt u te zwaar en als u te zwaar bent, kost bewegen meer moeite. Begin daarom eenvoudig: met wandelen en fietsen. Dit kunt u langzaam opvoeren tot een uur per dag.

De laatste jaren wordt er steeds meer bekend over de positieve effecten van krachttraining. Krachttraining voorkomt dat u spiermassa verliest. En spieren verbranden meer calorieën dan vetweefsel. Zoek een sportschool waar u zich prettig voelt en ga aan de gewichten hangen. Zo wordt u weer gezond, fit en sterk en kunt u volop genieten van de voordelen van het ouder worden.

Liesbeth van Rossum is internist en endocrinoloog en Mariette Boon is internist in opleiding en onderzoeker naar bruin vet. Samen schreven zij de bestseller 'Vet belangrijk'. Dit duo weet alles over lichaamsvet en hoe je dat kunt beïnvloeden. Wil je afvallen? Luister dan naar onderstaande podcast voordat je start met een dieet, want dan kun je veelgemaakte fouten voorkomen.