Máxima van dichtbij
Koning Willem-Alexander was jarig op 27 april. Maar op 17 mei viert zijn vrouw, Koningin Máxima, haar 50ste verjaardag. We ‘kennen’ haar al twintig jaar als steun en toeverlaat van Willem-Alexander. Hoe is ze als koningin, moeder, zus en werkende vrouw?
Moederschap
Máxima’s plezier in het moederschap spat ervan af. Al haar vrije tijd gaat naar haar kinderen. Dat bleek bijvoorbeeld op de vrijgezellenlogeerpartij voor prinses Mabel in april 2004. Die was bestemd voor volwassenen, maar Máxima nam baby Amalia mee. Zonder kindermeisje.
Zodra Amalia op de basisschool zat, meldde Máxima zich aan als luizenmoeder en overblijfmoeder. Op de hockeyclub stond ze gewoon achter de bar. Zij en Willem-Alexander doen er alles aan Amalia, Alexia en Ariane zo veel mogelijk te zien, ondanks hun drukke levens. Als Máxima in het land is eindigen haar werkbezoeken rond vier uur, omdat ze thuis wil zijn voor haar kinderen. Tegenover paleis Noordeinde staat een ijskarretje, daar gaat ze graag een ijsje eten met hen. Ontbijten en avondeten doet ze zo veel mogelijk met haar gezin, al kookt ze zelden zelf; meestal warmt ze op wat de kok heeft klaargemaakt. “Leve de magnetron!”, zei Willem-Alexander ooit in weekblad Margriet.
Zij en Willem-Alexander trekken één lijn bij de opvoeding, zo bleek in de documentaire Máxima, de pleitbezorger. In een ver buitenland werd ze gebeld door een van haar dochters die blijkbaar iets gedaan wilde krijgen. Máxima: “Het mag alleen van mij als het ook van papa mag. Ik bel hem, maar je moet wel met hem spreken. Anders mag je niet van mij, oké?”
Hoe ontspannen Máxima haar dochters opvoedt, vertelde een bezoekster van het Dolfinarium een jaar of tien geleden. Ze stond in de dames-wc te wachten toen Máxima binnenkwam met haar twee oudsten. De kinderen speelden met het maandverband-apparaat. ‘Máxima moest er erg om lachen, ze zei me dat ze in de toekomst genoeg maandverband zou moeten halen’, schreef de bezoekster op social media.
Koningin
Máxima is geen ‘echte’ koningin, zoals Beatrix dat was. Ze wordt koningin genoemd omdat ze getrouwd is met de koning, maar ze is geen staatshoofd zoals haar man. De Nederlanders zal dat een zorg zijn. Toen Willem-Alexander werd ingehuldigd, op 30 april 2013, werd wat hen betreft ook Máxima ingehuldigd. Alle ogen waren op haar gericht en niet op haar man toen ze hem in een koningsblauwe jurk in de Nieuwe Kerk vergezelde.
Wat is er veranderd sinds Máxima koningin werd? Ze heeft zitting in de Raad van State, wordt aangesproken met ‘majesteit’ en vertegenwoordigt het koninklijk huis op het allerhoogste niveau. Dat laatste was zichtbaar toen zij en Willem-Alexander in 2014 tijdens de nucleaire top in Den Haag 58 wereldleiders ontvingen op Huis ten Bosch. Op een foto die het koningspaar vast en zeker op een speciaal plekje bewaart, stonden zij in het middelpunt tussen al die leiders. Het leek even alsof Willem-Alexander en Máxima de belangrijkste mensen op aarde waren.
Echtgenote
‘Máxima betekent alles voor mij, mijn geluk thuis, mijn kinderen, alles heb ik dankzij haar.” Dat zei Willem-Alexander in 2017 bij zíjn 50ste verjaardag, in een openhartig interview met Wilfried de Jong. Het koninklijk huwelijk is uitzonderlijk goed. Toen Máxima zich in 2001 verloofde met Willem-Alexander waren er Nederlanders die twijfelden of de Argentijnse schoonheid wel echt verliefd kon zijn op haar oer-Nederlandse aanstaande. Máxima danste letterlijk en figuurlijk door het leven, haar aanstaande daarentegen was geen held op de dansvloer. Hij had houten heupen, aldus Máxima in het officiële verlovingsinterview. Ze vertelde dat ze is gevallen voor Willem-Alexanders humor, waar je in het dagelijkse leven meer aan hebt dan aan dansen.
Ze is al sinds jaar en dag populairder dan haar man, blijkt uit enquêtes. Maar daar lijkt ze geen misbruik van te maken. Als hij naast haar staat laat ze hem aan het woord, terwijl ze respectvol naar hem op kijkt. De band tussen de echtelieden is zeer gelijkwaardig, benadrukte Willem-Alexander in het gesprek met Wilfried de Jong: “Máxima is kritisch, een maatje, een sparringpartner.” Aan dit soort uitspraken kleeft een risico. Dat bleek in oktober 2020, toen Willem-Alexander een fout maakte: hij nam zijn gezin tijdens de coronacrisis mee op vakantie naar Griekenland. De ontstemming daarover knaagde ook enigszins aan Máxima’s populariteit. Had zij hem niet kunnen behoeden? We komen het allemaal te weten als de archieven opengaan – over een jaar of vijfenzeventig.
Zus
Op 6 juni 2018 werd Máxima opgeschrikt door het bericht dat haar geliefde zusje Inés (33) zich van het leven had beroofd. Inés, bruidsmeisje op Máxima’s huwelijk en peetmoeder van prinses Ariane, werd geboren toen Máxima dertien jaar was. Máxima had altijd over haar gemoederd. Het moet voor haar bijna zijn geweest alsof ze een kind verloren had. “Mijn lieve, kleine, begaafde zusje was ziek”, zei Máxima in een verklaring. “Ze kon geen vreugde vinden en niet genezen. Onze enige troost is dat ze nu rust heeft gevonden.”
Met haar twee jongere broers, Martín en Juan, heeft Máxima ook een goede band. Dat werd onder andere duidelijk toen ze Martín als peetvader van prinses Amalia vroeg en later Juan als peetvader van prinses Alexia.
Máxima heeft ook drie halfzusjes uit het eerste huwelijk van haar vader. De twee oudsten waren haar babysitters. Hoe trouw ze ook aan deze halfzusjes is, bleek toen één van hen, Dolores Zorreguieta, in 2005 een expositie had in het Cobra Museum in Amstelveen. De tentoonstelling was bedoeld als aanklacht tegen de Argentijnse junta waar vader Jorge Zorreguieta deel van uitmaakte. Máxima en Willem-Alexander openden het festijn. Met een glas champagne liepen ze geïnteresseerd tussen grote hompen bloederig (nep)vlees. Daarmee gaven ze eigenlijk een politiek statement af, iets waar koninklijke lieden zich ver van moeten houden. Máxima lapte dat aan haar laars nu het om haar geliefde halfzusje ging. Voor Argentijnen staat familie altijd op nummer een.
Werkende vrouw
Máxima is een carrièrevrouw. Haar werk is heilig voor haar. Voordat ze Willem-Alexander leerde kennen was ze een veelbelovend bankier. In 2001 gaf ze haar baan op om zich voor te bereiden op haar verloving, maar ze is nooit van plan geweest haar werkende leven op te geven voor haar gezin. “Ik zou geen goede moeder kunnen zijn als ik geen werk had, en vice versa”, zei ze ooit. Haar dochters zijn er dan ook aan gewend dat ze hard werkt.
Haar verplichtingen als koningin vervult ze voorbeeldig. Ze kiest zelf haar werkbezoeken uit – bij elkaar zo’n 110 per jaar. Het zijn er veel, en ze zijn allemaal te herleiden naar haar eigen leven. Zo gaat Máxima vaak op bezoek bij projecten met ouderen. Ze gaat graag naar allochtonen, in wie ze zich vanzelfsprekend herkent. Ze draagt homoseksuelen een warm hart toe en woonde in 2013 het internationale congres tegen homofobie bij in de Ridderzaal. Een ander speerpunt vormen mensen met psychiatrische problemen, terug te voeren op haar ongelukkige zusje Inés.
Daarnaast zet ze zich in om wereldwijd arme mensen toegang te geven tot financiële diensten. Ze is benoemd tot speciale pleitbezorger voor inclusieve financiering bij de Verenigde Naties en is erevoorzitter van het wereldwijde samenwerkingsverband voor inclusieve financiering van de G20. Zo’n tien keer per jaar reist ze naar arme landen om buitenlandse regeringsleiders achter zich te krijgen.
Wie mogen zich de vrienden noemen van ons koningspaar? U leest het op www.plusonline.nl/koningshuis
Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine mei 2021