Cultuurtip: Franse expansiedrift

Getty Images

De grote tentoonstelling ''Napoleon, voorbij de mythe'', te zien in het treinstation Luik-Guillemins, ontrafelt het leven van de keizer, letterlijk. Dit jaar is het 200 jaar geleden dat Napoleon Bonaparte (1769-1821) overleed op Sint-Helena. Briljant militair strateeg, grondlegger van het Franse Burgerlijk Wetboek, fanatiek lezer en spelletjesman, tegenstander én verdediger van de slavernij – wat is hij eigenlijk niet?

Napoleon fascineert en inspireert, maar roept tegelijk ook weerzin en haat op. Sinds zijn verscheiden zijn er meer dan 80.000 boeken over hem geschreven, wat betekent dat er sinds 1821 minstens een boek per dag van de pers is gerold.

Bij de aanvang van de Franse Revolutie in 1789 is Napoleon een jonge officier van negentien jaar, gelegerd in Auxonne. Hij is afkomstig van Corsica, waar zijn geldverkwistende vader tot de plaatselijke elite behoort. Elf jaar later is hij koning van Frankrijk, op zijn 35e laat hij zich tot keizer kronen. Een vorst die vanuit een burgerlijk milieu de troon opeist, dat is uniek in Europa. Napoleon is goed in wiskunde, slecht in talen en spreekt Frans met een vet Corsicaans accent.

 

Getty Images

Zinloze informatie?

In het licht van Napoleon, voorbij de mythe wellicht niet. Hier zijn meer dan 300 voorwerpen te bewonderen, verdeeld over negen thema’s. Daarbij gaat het niet alleen om de militaire en politieke daden van de heerser, maar ook over zijn dagelijks leven – Napoleon als vorst van zijn tijd, zeg maar. Veel voorwerpen vallen dus op door hun alledaagsheid. Plukjes haar, handgeschreven brieven, een veldbed, een badkuip: het zijn de grote en kleine parafernalia van deskundige verzamelaars die de toon zetten.

Ook tijdgenoten zijn present, zoals Lodewijk XVI en paus Pius VII. Het hemd dat Lodewijk droeg tijdens zijn executie in 1793 is een macabere verwijzing naar een afgesloten tijdperk, terwijl het hoofddeksel van de paus, gedragen tijdens Napoleons kroning tot keizer, juist het nieuwe representeert. De voorwerpen worden aangevuld met drie grote thematische opstellingen, die de tijd nog concreter maken.

 

Getty Images

Verwacht in Luik geen nieuwe inzichten over de keizer-politicus of koning-militair. Napoleon, voorbij de mythe is een breed opgezette tentoonstelling voor een breed publiek. Het is – buiten Frankrijk gerekend – niet de enige tentoonstelling over de vorst. Zo is tot 17 oktober in Waterloo Napoleon: van Waterloo tot Sint Helena, het ontstaan van de legende te zien, over het dagelijks leven van de verbannen keizer op dat eenzame eiland in de Atlantische Oceaan.

''Napoleon – de mythe voorbij'' is nog te bezoeken tot 9 januari 2022. www.europaexpo.be

Auteur