Mijn vader (85) heeft al een paar dagen longontsteking. Vanochtend leek hij in de war. Hij praatte onsamenhangend en keek gespannen uit het raam, alsof hij iets zag dat ik niet zag. Een uur later leek er niets aan de hand. Hij woont op zichzelf. Kan ik hem nog wel alleen laten?
Als een ouder iemand voor het eerst van zijn leven plotseling in de war is, komt dat bijna altijd door een delier – zeker als diegene ziek is. Je test een delier door eenvoudige vragen te stellen: waar ben je, wat voor dag is het, welk dagdeel, welk jaar of seizoen? Testen kan ook door een simpel rekensommetje te laten maken. Mensen met een delier zijn afwezig, haken vaak af tijdens een gesprek en zitten vaak rusteloos te plukken en te wriemelen. Ze kunnen hallucineren (dingen zien, horen, ruiken of voelen die er niet zijn) en daar angstig of emotioneel van worden. Het lijkt een beetje op dromen terwijl je wakker bent. Een delier kan ieder moment komen en gaan. Denk dus niet: ‘het is weer over’. Over de oorzaken is niet heel veel bekend, maar het treft meestal ouderen die uit balans worden gebracht door een ziekte. Het belangrijkste is dat de ziekte wordt behandeld, dan gaat het delier ook over. Een middel tegen psychoses helpt daarbij. U moet de huisarts inschakelen en samen een plan maken voor de komende tijd. Iemand met een delier kun je niet alleen laten.
