Allergische en niet-allergische overgevoeligheidsreacties
Je huid beschermen tegen de zon is erg belangrijk. Maar wist je dat wanneer je bepaalde medicijnen gebruikt je extra moet oppassen met zonlicht? Sommige medicijnen kunnen je huid namelijk gevoeliger maken voor uv-straling. In de rubriek ‘Bijwerking’ lees je alles over een bijwerking van medicijnen. Deze keer: zonovergevoeligheid.
Is je huid overgevoelig voor (zon)licht, dan kan dit komen doordat je allergisch bent. Maar het kan ook een niet-allergische oorzaak hebben. Een allergische (zon)lichtovergevoeligheidsreactie wordt ook wel een fotoallergische reactie genoemd. Bij een niet-allergische reactie spreken we van 'fototoxisch'.
Fototoxische overgevoeligheidsreactie
Fototoxische overgevoeligheidsreactie komt het vaakst voor. Je kunt in dit geval last hebben van een mild brandend of stekend gevoel van de huid, maar bij sommigen kan het ook lijken op een hevige zonverbranding met roodheid, zwelling, hevige pijn en blaren. Deze reacties zijn alleen te zien op de huidgedeelten die in de zon zijn geweest. Je kunt dit al binnen minuten tot enkele uren na blootstelling aan zonlicht of kunstmatig uv-licht zien. De mate waarin je verbrandt hangt af van de dosering van het medicijn en de sterkte van het zonlicht.
Fotoallergische reacties
Een fotoallergische reactie komt minder vaak voor. Het is een abnormale reactie van de huid op een medicijn in combinatie met zonlicht. Eigenlijk is het een allergie voor het medicijn, maar daar merk je pas wat van zodra er ook licht op de huid komt. Meestal is alleen de huid aangedaan die blootgesteld is aan zonlicht. Soms kan de reactie zich ook uitbreiden naar andere delen van je lichaam. De huidreactie lijkt op eczeem met jeuk, roodheid en kleine bultjes en/of blaasjes. Je kunt hier 24 uur tot twee weken na blootstelling aan zonlicht last van hebben.
Beide reacties worden voornamelijk veroorzaakt na blootstelling aan (kunstmatig) uva-licht. Dit licht gaat door bewolking, vensterglas en dunne kleding heen.
Wat kun je zelf doen?
Hoewel van veel medicijnen bekend is dat ze zonovergevoeligheid kunnen veroorzaken, komt het gelukkig weinig voor. Neem je medicijnen in waarbij je een verhoogde kans hebt op zonverbranding? Dan is het aan te raden om zonlicht zoveel mogelijk te vermijden. Uv-straling wordt niet volledig tegengehouden door kleding, bewolking of ramen. Het is daarom belangrijk om tussen 12.00 en 15.00 uur zoveel mogelijk uit de zon te blijven, de huid te bedekken met (uv-werende) kleding en de onbedekte huid goed in te smeren met een zonnebrandcrème met minstens factor 30.
Houd er ook rekening mee dat de gevoeligheid voor zonlicht niet meteen stopt wanneer je het middel niet meer inneemt. Je huid kan namelijk nog enkele dagen gevoelig blijven voor zonlicht.
Met welke medicijnen niet in de zon?
De lijst met medicijnen die een zonovergevoeligheidsreactie kunnen veroorzaken is lang. Een bekend voorbeeld is doxycycline, een antibioticum dat werkzaam is tegen bacteriële infecties. Maar ook bepaalde pijnstillers, zoals naproxen en diclofenac, en medicijnen tegen depressie kunnen zonovergevoeligheid geven.
Wil je weten of jouw medicijn je huid gevoeliger maakt voor zonlicht? Kijk dan in de bijsluiter of vraag het je arts of apotheker.
Dit artikel is geschreven door Bijwerkingencentrum Lareb. Dit is het Nederlandse meld- en kenniscentrum voor bijwerkingen van medicijnen, vaccins en gezondheidsproducten. Ook is Lareb het kenniscentrum voor medicijngebruik rondom de zwangerschaps- en borstvoedingsperiode: Moeders van Morgen. Om de veiligheid van medicijnen en vaccins te bewaken, verzamelt en analyseert Lareb meldingen van mogelijke bijwerkingen. Daarnaast doet Lareb vragenlijstonderzoeken en verspreidt Lareb kennis over bijwerkingen zo veel mogelijk.
