Sportverenigingen balen van wanbetalers

Getty Images

Elk seizoen kost het penningmeesters van sportverenigingen weer handen vol werk: het op tijd binnenkrijgen van alle contributies. Daarom stappen steeds meer clubs over op automatische incasso.

Neem dit weekend een kijkje bij een voetbal, hockey- of korfbalvereniging in de buurt en u merkt het meteen: de amateurcompetities zijn weer begonnen. Dat betekent honderdduizenden Nederlanders die wekelijks een balletje trappen, slaan of gooien. De velden zouden echter een stuk leger blijven wanneer ieder lid dat zijn contributie niet tijdig voldoet, thuis moest blijven.

,,Pas in december hebben de meeste van onze leden betaald”, verzucht penningmeester Michel Calon van voetbalvereniging Sluiskil te Zeeuws Vlaanderen. In de contributie-inning gaat veel tijd zitten, vooral bij de late betalers zegt collega Roelof Riemersma van VV Drachten. ,,90 procent van het werk zit in die tien procent.” Klaas van Blanken van De Zuid-Hollandse voetbal & atletiekvereniging Voorschoten ’97: ,,Afgelopen seizoen betaalden meer dan 100 leden te laat. Veel te veel, daarom gaan we dit jaar strenger zijn”.

Inning bij twee op drie clubs problematisch

Een vorig jaar uitgevoerd onderzoek van Goos Marketing Research onder 124 voetbal-, hockey- en tennisverenigingen bevestigt het probleem. Twee van de drie clubs heeft problemen met de contributie-inning. Bij voetbal en hockey heeft zelfs rond de 80 procent te maken met ongeïnde ledenbijdragen. Over het seizoen 2005-2006 konden clubs gemiddeld 1000-1300 euro niet innen.

Om de contributiegelden op tijd binnen te krijgen, verruilen steeds meer verenigingen de vertrouwde acceptgiro voor automatische incasso. Dat scheelt penningmeesters een hoop tijd, bovendien bezorgt het clubs meer controle over de eigen financiën. Nieuwe leden moeten een machtiging ondertekenen, bestaande leden wordt daar vriendelijk om verzocht. Het nieuwe beleid wordt gestimuleerd door de acceptgiro duurder te maken. Zo brengt de Wassenaarse hockeyclub HGC 25 euro ‘administratiekosten’ in rekening. Andere clubs hanteren bedragen van 2,50 tot 15 euro. De omgekeerde variant komt ook voor: dan krijgen leden die per machtiging betalen een ‘korting’ op hun verplichte bijdrage.

Incasso snel en efficiënt

Volgens de Rabobank, dat tienduizenden sportverenigingen als klant heeft, bankiert inmiddels meer dan de helft van de clubs via automatische incasso. ,,Dat aantal is de laatste jaren duidelijk toegenomen, hoewel wij het niet exact bijhouden”, zegt woorvoerder Kees Nanninga. ,,Incasso werkt heel efficiënt, bovendien beschikken meer en meer clubs over eigen computers.”

Ook bij ING, waar naar eigen zeggen duizenden sportverenigingen bankieren, groeit het aantal automatische incassocontracten de laatste jaren. Wel rapporteert de bank een minder grote stijging dan concurrent Rabobank. ,,Inmiddels heeft vijftien procent van de clubs een incasso-contract.”

Ideal slaat niet aan

Sportlink Services, dat de administratie van ruim 5700 verenigingen verzorgt, bevestigt de tendens. ,,De toenemende populariteit van machtigingen merken we tijdens onze vele contributie-workshops”, aldus Sportlink-consultant Harrie Kempers.

,,Inmiddels werken de meeste verenigingen via automatische incasso, de acceptgiro staat op de tweede plaats. Nieuwe betalingswijze Ideal komt op de derde plek, maar slaat nog niet bijzonder aan. ,,Vooral jonge penningmeesters zijn daar in geïnteresseerd, bovendien staan banken er nog niet allemaal achter. Als Ideal echt de digitale acceptgiro wordt, heeft het systeem meer kans.”

Zo regelt u automatische incasso

Om automatische incasso mogelijk te maken dient een vereniging een incassocontract met een bank af te sluiten. Daarnaast is een contract voor telebankieren vereist. De voorwaarden voor incassso worden door het bedrijf Currence, tevens verantwoordelijk voor PIN en Chip, opgesteld.

Meer informatie is te vinden op www.currence.nl. In hoofdlijnen moet een vereniging langer dan een jaar lid zijn en dient de behoefte aan incasso te volgen uit de bedrijfsvoering. Daar is in praktijk snel aan voldaan. Verder wordt de kredietwaardigheid van een vereniging gecontroleerd.

Verenigingen die de contributie-inning nog gemakkelijker willen maken, kunnen bij Sportlink Services terecht voor een ledenadministratiepakket. ,,Wij proberen alles wat de clubs aan administratie doen te regelen”, aldus Kempers. Met de module staan verenigingen in direct contact met de landelijke bond en kunnen bijvoorbeeld ook wedstrijdformulieren gemakkelijk worden verwerkt.

Zelfs verplicht vrijwilligerswerk voor leden, zoals bardiensten, deelt het systeem in. Sportlink Services, in 2002 door de KNVB opgericht, blijkt in een grote behoefte te voorzien. Inmiddels zijn vijfduizend clubs van zeventien verschillende sportbonden aangesloten.

Sportlink Services adviseert automatische incasso omdat de penningmeester daarmee zelf het tijdstip bepaalt waarop de contributies worden geïnd. Bij VV Drachten heeft dat aantoonbaar effect gesorteerd ,,Voor invoering van incasso kwamen contributies pas tegen het eind van de termijn of daarna binnen”, aldus penningmeester Riemersma. Gevolg: een maandelijkse achterstand van vijf- tot zesduizend euro op onze lopende rekening. Daar hebben we nu geen last meer van.”

Geen wondermiddel

Toch is automatische incasso geen wondermiddel. Het geld komt eerder en sneller binnen, maar echte wanbetaling wordt er niet mee terug gedrongen, zeggen clubbestuurders. ,,Sommige mensen hebben onvoldoende saldo op hun rekening, dan kun je niet afschrijven”, weet Van Blanken van Voorschoten’97.

Bovendien weigert een aantal leden incasso principieel. Opdringen helpt dan niet, weet penningmeester Ate Welling van korfbalvereniging Blauw Wit uit Heerenveen. ,,Liever vertellen we dat wij onze vrijwilligers zo veel mogelijk willen ontlasten. Sommigen werken mee aan de contributie-inning, maar trainen ook nog een team. We hebben liever dat ze aan het laatste de meeste tijd besteden.” 95 procent van de weigeraars gaat bij het horen van deze argumentatie overstag, zegt Welling. Bovendien wijst hij leden er op dat ze de overboeking met één telefoontje naar de bank kunnen annuleren. Hij geeft toe dat het voor hem gemakkelijk praten is. ,,Als korfbalvereniging en ook nog uit Heerenveen heb je weinig last van late- of wanbetalers. Je trekt toch een bepaald type leden.”

Kies juiste datum

Door op het juiste moment te innen, kan al een deel van de incasso-problemen worden voorkomen, zegt Kempers van Sportlink. ,,De 28e van de maand is bijvoorbeeld een goed tijdstip. Dan is het loon gestort, maar zijn andere grote posten als woonlasten vaak niet afgeschreven.” Een ander geschikt tijdstip is wanneer de kinderbijslag is overgemaakt.

Streng beleid

Onderliggende probleem bij de contributie-inning is dat veel clubs een te softe houding aannemen tegen late- en wanbetalers. ,,Vooral op het platteland en in de provincie zie je dat”, legt Kempers uit. Daar regelt vaak een oud mannetje nog de contributie. Of kent iedereen elkaar en past een strikt contributiebeleid niet in de clubcultuur.” Hij adviseert een streng beleid. ,,Dat betekent: twee keer aanmanen, dan een speelverbod, royeren en naar de deurwaarder.” Clubs moeten ook in de statuten opnemen dat de incassokosten mogen worden verhaald. Dat clubs leden niet strenger aanpakken, begrijpt hij niet. ,,Wat heb je aan een lid dat niet betaalt?”

Strenger optreden zou Calon van VV Sluiskil ook wel willen. ,,Als ik het gehele bestuur achter me had, zou het gemakkelijker zijn. Nu is er geen sanctie. Ik krijg er een grote sik van om steeds achter mensen aan te zitten.” Maar er is een kentering, steeds meer clubs halen de teugels aan. Zo zet Marion Mol, sinds vorig jaar penningmeester van voetbalclub KSV ’t Kruis te Heerhugowaard, de namen van wanbetalers in het clubblad. Deze naming and shaming zorgde afgelopen jaar voor woedende reacties. ,,Maar iedereen betaalde meteen. Dit jaar doen we dat zonodig weer.”

Heel elftal geroyeerd

Voetbalclub BSC Roosendaal nam twee seizoenen geleden zelfs een heel team, BSC 3, uit de competitie en royeerde alle spelers. ,,Meteen verliep de contributie-inning vorig seizoen stukken beter”, zegt voorzitter John Hildenbrant. Nu moeten alle leden de contributie voor een bepaalde datum voldoen. Na twee aanmaningen wordt het lidmaatschap opgezegd.

Wanbetaler handelt uit gemakzucht

Dat nogal wat leden te laat hun contributie afdragen is een feit. Over het waarom breken penningmeester zich echter het hoofd. ,,Volgens mij is het gewoon gemakszucht”, meent Marion Mol van KSV ’t Kruis. ,,Een andere reden heb ik er niet voor. Ook zijn het altijd dezelfde mensen die te laat betalen.”

Bij VV Sluiskil rechtvaardigen sommige leden hun niet betalen met een beroep op de volgens hen slechte faciliteiten. Michel Calon: ,,Dan zeggen ze dat dit of dat niet op orde is en dat ze daar niet voor betalen”. Hij spreekt van slechte smoezen. ,,Het is raar dat sommige leden elke week geld hebben voor een pilsje, maar niet willen betalen voor een heel jaar wedstrijden spelen, trainen, faciliteiten, de kantine…”

Allochtonen

Een andere probleemcategorie is de groep allochtone Nederlanders. Het valt John Hildenbrant van BSC Roosendaal op dat velen de neiging hebben zelf te bepalen wanneer ze betalen. ,,Of dan zeggen sommigen na het aanbetalen van 10 euro: maar ik heb toch betaald?”

Roelof Riemersma van VV Drachten: ,,Bij asielzoekers idem dito. Dat is niet eens onwil, het lijkt wel of per bank betalen niet in hun cultuur zit. Ze gaan anders met geld om.” Dat het onderwerp gevoelig ligt, blijkt uit het feit dat nog een andere penningmeester hier zelf over begint, maar niet met naam in de krant wil.

Niet breed

Tenslotte zijn er ook de mensen die wel willen, maar het gewoon niet breed hebben. De meeste verenigingen gaan hier coulant mee om. ,,We zoeken altijd een oplossing”, aldus Riemersma.

Bij Voorschoten’97 worden spelers komende maand in de kleedkamer op betalingsachterstanden gewezen. Anders wordt de KNVB-spelerspas ingenomen en volgt een speelverbod. ,,Dan volgt betaling snel”, aldus Van Blanken. Hij zou nog strenger willen zijn. ,,Eigenlijk moet je gewoon een incassobureau inschakelen. Dat hebben we vanwege alle rompslomp en kosten al te lang niet meer gedaan.”

Ultieme remedie: niet uitschrijven

Hij heeft nog een ultieme remedie om leden te laten betalen. ,,Een deel van de wanbetalers heeft de gewoonte om steeds club te veranderen. Die weiger ik overschrijving naar een nieuwe vereniging. Vaak komen ze handje contantje bij mij thuis betalen.”

Auteur