Financiële bijsluiters bij complexe producten zijn ongeschikt om consumenten te beschermen. De overheid verwacht er te veel van. Voor consumentenbescherming zijn extra maatregelen nodig, van tekstvereenvoudigingen tot aan het afschaffen van zeer risicovolle producten.
Dit concludeert mr. dr. Carien de Jager in haar recente proefschrift. De Jager analyseerde dertig jaar overheidsbeleid voor financiële bijsluiters in Europa, Engeland, Nederland en Duitsland. Haar conclusie is dat deze documenten niet effectief zijn. Zij ziet een soort cyclus: de overheid introduceert een document met een paar doelstellingen. Dat document doet niet wat was beoogd. Dan past de wetgever het document aan of komt met een nieuw document. Na verloop van tijd blijkt dat consumenten ook door dit nieuwe document producten niet beter begrijpen of beter kunnen vergelijken. Dan komt er weer een nieuw document, enzovoort, enzovoort.
Rationele consument
Tweede conclusie van De Jager is dat wetgevers een verkeerd beeld hebben van de consument. Er is geen 'rationele consument' die alles wil weten en lezen. Consumenten zijn niet altijd rationeel. Ze overschatten zichzelf en geven verschillende interpretaties aan dezelfde informatie. Dat zijn belemmeringen die de wetgever niet met wetgeving kan veranderen. De Jager heeft niet onderzocht hoe het beter kan. Wel heeft ze ideeën. Zo vindt ze het belangrijk dat de beschikbare informatie eenvoudiger wordt. Ook kunnen wetgevers en toezichthouders zeer risicovolle producten verbieden.
- NVB