Er is gelukkig steeds meer aandacht voor de schuld- en schaamtegevoelens waar veel mensen last van hebben. Ik zou de stelling durven verdedigen dat we er allemaal weleens last van hebben, en zeker als je iets ouder bent, zoals jij en ik. Toch mis ik er nog eentje, naast die schuld en schaamte. Spijt.
Op Plusonline.nl bieden we iedereen de kans gratis kennis te maken met Plus Magazine. Hét maandblad bomvol informatie en inspiratie. Maar deze artikelen, dossiers en columns maken kost veel tijd en geld. Wilt u meer? Overweeg dan ook een abonnement op Plus Magazine.
We kennen namelijk ook allemaal spijt, als een gevoel dat soms kort en hevig komt opzetten, maar dat evengoed ook lang en zeurend aanwezig kan zijn. Spijt hoort nog meer bij oudere mensen, denk ik. Kinderen kunnen zich al jong schamen (helaas), spijt gaat vaak over ingrijpende beslissingen die we in ons leven hebben genomen. Of besluiten die we juist nooit hebben genomen…
Er is heel veel dat ons spijt kan bezorgen. Een professionele ambitie die we niet serieus hebben genomen, een grote liefde die we onvoldoende aandacht gaven of een betekenisvolle relatie die we verwaarloosden. En voor mij persoonlijk een hele grote: de manier waarop ik vader ben geweest voor mijn inmiddels volwassen kinderen betreur ik ten zeerste. Met wat ik nu weet, had ik dat heel anders willen doen. Maar het spreekwoord luidt natuurlijk niet voor niets: ‘berouw komt na de zonde’.
Onlangs sprak ik een man – inmiddels ver in de 50 – die al veertig jaar worstelde met spijt over een grote jeugdliefde, die hem zo had overdonderd dat hij het betreffende meisje opzichtig uit de weg was gegaan. Uit angst voor afwijzing, vertelde hij me. “Hebben jullie nog contact?”, vroeg ik hem. Ik zag hoe het hem nog steeds beroerde. “Een paar jaar geleden heb ik haar opgezocht op Facebook”, vertelde hij. “En af en toe stuur ik haar een berichtje.” Hij bloosde, terwijl hij het zei. Ik gaf hem een ongevraagd advies, dat hij gelukkig wel kon waarderen: “Laat haar weten wat ze voor je heeft betekend, licht je gedrag van destijds een beetje toe.”
Het is een tip die ik mensen veel vaker geef: heb je een hinderlijk gevoel over iets van vroeger? Probeer het niet te verhullen, maar geef het aandacht. Oordeel daarbij niet te hard over jezelf, dat is niet nodig. Neem je gevoel serieus en beschouw het met liefde. Laat het de mensen weten bij wie je spijt voelt. Deel je verhaal met ze, liefst zonder al te veel oordeel over jezelf, de ander of de situatie waarin de dingen hebben plaatsgevonden.
Het klinkt een beetje soft, dat weet ik ook wel, maar dat moet dan maar.
Zelfs als de mensen die het betreft niet meer leven of anderszins onbereikbaar zijn, kun je iets met zo’n rotgevoel als spijt. Schrijf ze een brief bijvoorbeeld. Het feit dat je die brief niet kunt versturen is van ondergeschikt belang, er voor jezelf aandacht aan schenken kan al veel opleveren. Het werkt helend, zeg ik dan tegenwoordig. Een tekst die ik een paar jaar geleden nooit zou hebben uitgesproken, maar waarvan ik nu weet, vanuit mijn hart, dat het je verder helpt. Ook spijt hoeft er niet voor eeuwig te zijn.
Arts Bram Bakker (59) buigt zich elke maand over onze geestelijke gezondheid.
Op Plusonline.nl bieden we iedereen de kans gratis kennis te maken met Plus Magazine. Hét maandblad bomvol informatie en inspiratie. Maar deze artikelen, dossiers en columns maken kost veel tijd en geld. Wilt u meer? Overweeg dan ook een abonnement op Plus Magazine.