Hoe vruchtgebruik woning opnemen voor de inkomstenbelasting?

Getty Images

Wij overwegen om onze woning aan onze zoon te verkopen en zelf het vruchtgebruik te houden. Wij hebben ergens gelezen dat wij als vruchtgebruiker dan de volledige waarde van de woning op moeten geven in onze aangifte inkomstenbelasting en onze zoon niets. Is dit juist?

Nee, Wat u gelezen heeft, zou wel juist zijn als het gaat om de situatie waarin de langstlevende echtgenoot via een testament het vruchtgebruik heeft verkregen en de kinderen het bloot eigendom. In de wet op de inkomstenbelasting is voor dergelijke situaties bepaald dat de langstlevende de volledige waarde in box 1 op moet geven en de kinderen niets. Het blooteigendom van de kinderen hoeft namelijk in box 3 niet te worden opgegeven (in belastingtermen: de bloot eigendom is gedefiscaliseerd). 

Omdat u de woning bij leven overdraagt/verkoopt aan uw zoon met behoud van vruchtgebruik is de behandeling fiscaal anders. Omdat het vruchtgebruik niet door erfrecht is verkregen, geeft nu de vruchtgebruiker (de waarde van) het vruchtgebruik en de bloot eigenaar (de waarde van) het bloot eigendom op in de aangifte inkomstenbelasting; allebei in box 3. Bij de berekening van het vruchtgebruik wordt gerekend met 4% maal een factor die gekoppeld is aan de leeftijd van de vruchtgebruiker. De bloot eigenaar geeft de volle waarde op min de waarde van het vruchtgebruik. Vanwege deze koppeling aan de leeftijd van de vruchtgebruiker wijzigen deze waardes elke vijf jaar.  Wanneer u de woning overdraagt om zo erfbelasting te voorkomen, dan bestaat de kans dat u het paard achter de wagen spant omdat er nu én box 3 belasting verschuldigd is én uiteindelijk erfbelasting over het verschil tussen de waarde nu en de waarde bij het vrijvallen van de woning (meestal bij overlijden).

Mr. Nicole Goud
Mr. Nicole Goud
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich bezig met financieel en juridisch advies voor senioren met de focus op de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.
Auteur