De WOZ waarde van onze woning is dit voorjaar met 15.000 euro verhoogd, tot 385.000 euro. Maar een taxateur zie je nooit. We vragen ons af hoe ze eigenlijk aan die waarde komen.
Je zou kunnen zeggen dat de woningtaxateur het volgende beroep is, dat door de computer uit de markt geconcurreerd wordt. De man of vrouw die met pen en papier al afvinkend door een huis loopt om de waarde op te maken, wordt vervangen door een geavanceerde data-analist. In Nederland is het totale onroerendgoedbezit gedigitaliseerd, waaruit een oneindige stroom aan gegevens voortkomt. Die maakt het mogelijk om van afstand de waarde van een woning te bepalen en prijsontwikkelingen te voorspellen. Deze modelmatige berekeningen zijn niet tegen te houden, ook al omdat ze een fractie kosten van de vroegere ‘menselijke’ taxaties. De meeste huiseigenaren hebben de afgelopen weken dan ook zo’n modeltaxatie in de bus hebben gehad.
Daarvoor zetten gemeenten alle woongegevens, zoals oppervlakte, inhoud of vorm op een rijtje, geven de buurt een cijfer, kijken naar eerdere verkoopprijzen en komen dan tot een waarde. De banken accepteren die. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat gemeenten de bestaande taxaties jaarlijks indiceren. Ze moeten steeds opnieuw kijken wat de marktwaarde is. De gemeente is ook verplicht de staat van onderhoud mee te tellen. Maar ook daarvoor hoef je de woning niet meer in. Je hoeft zelfs niet langs te fietsen… Je kunt oudere en nieuwe luchtfoto’s over elkaar heen schuiven. Een nieuw dak betekent meestal dat er goed voor de woning gezorgd wordt. Voor het vaststellen van het onderhoud wordt een website als Funda ook steeds belangrijker. Niet alleen voor de vraagprijzen, maar je ziet op de foto’s ook veel over de staat van onderhoud in de woning. Niet alleen van huizen die nu te koop staan, maar ook die in vroeger jaren aangeboden werden. Gemeenten kopiëren en bewaren die gegevens, zodat ze kunnen terugkijken
Plus 5,9%
Dit jaar is de gemiddelde woningwaarde (peildatum 1 januari 2017) in ons land met 5,9% gestegen. Het percentage reflecteert het eerste jaar (2016) van de onstuimige stijging van de huizenprijzen en dan vooral van de Randstad. In Amsterdam is de woningwaarde met gemiddeld 18 procent gestegen. In het uiterste noorden of oosten ligt dat totaal anders.
Maar de woningwaarde die huiseigenaren de afgelopen weken ontvangen hebben, telt niet alleen mee voor de woonbelasting OZB en mogelijk andere heffingen van de gemeente. De waarde wordt ook gebruikt voor de watersysteemheffing van het Waterschap. Maar een hogere WOZ waarde hoeft niet te betekenen dat de woonbelastingen automatisch stijgen. Landelijk is de WOZ met 5,9% gestegen, terwijl de woonbelasting met 2,3% omhoog ging. Dat komt omdat een aantal gemeenten de belasting procentueel verlaagd heeft. Mooiste voorbeeld is Amsterdam, waar het onroerend goed 18 procent duurder werd, maar de OZB gelijk bleef.
Voor de Belastingaangifte wordt de WOZ gebruikt voor het berekenen van het eigen woningforfait. Hoe hoger het forfait, hoe kleiner het deel van de hypotheek waarvoor je renteaftrek ontvangt. Belangrijk: voor de komende Belastingaangifte geldt de WOZ van vorig jaar, peildatum 1 januari 2016. De sterk gestegen huizenprijzen hebben dus nog geen invloed op het eigenwoningforfait.
