Vraag van de week
Onze moeder is een paar maanden geleden overleden, vader al tien jaar terug. Een vriend zei me dat we bij de aangifte erfbelasting van moeder nog rekening moet houden met de erfenis van vader die wij nooit gekregen hebben. Maar die is toch allang verjaard?
Uw vriend heeft niet zo’n gekke opmerking gemaakt. Bij de aangifte erfbelasting van de overleden langstlevende speelt de erfenis van de eerst overleden ouder vaak inderdaad nog een belangrijke rol. Dat komt omdat de erfenis van de langstlevende vanwege de wet of het testament vaak nog in het bezit is van de langstlevende partner; net als bij uw moeder. Het is dus van belang bij de aangifte erfbeplanting van uw moeder te weten hoe groot de erfenis van vader was en of er een rente over die erfenis verschuldigd was en hoeveel rente. De erfenis van vader is namelijk een schuld van moeder aan haar kinderen, de erfgenamen. U doet aangifte erfbelasting over de netto waarde van de erfenis, dus bezit mijn schuld.
Had vader geen testament, dan is er sprake van de wettelijke verdeling. Bij een huwelijk in gemeenschap van goederen is de waarde van vaders erfdeel de helft van de waarde van de huwelijksgemeenschap. Ieder kind én de langstlevende partner ontvangen ieder een gelijk deel van de erfenis: een kindsdeel. Over dat kindsdeel is zonder nadere afspraken - geen rente verschuldigd.
Had vader een testament en krijgen de kinderen in dit testament een vordering in geld en is over die vordering jaarlijks rente verschuldigd, dan mag u bij het overlijden van de langstlevende de vordering en de rente samen als schuld opvoeren bij de aangifte erfbelasting van moeder.
Had vader een testament waarin moeder het vruchtgebruik krijgt over de erfenis van de kinderen, dan had moeder in dit geval vruchtgebruik over de volledige nalatenschap; kinderen erven bloot eigendom. Er is geen sprake van schuld die in aftrek kan worden gebracht bij de aangifte erfbelasting; bloot eigendom wast aan tot vol eigendom. Die waarde maakt daarom geen deel meer uit van het bezit van moeder.
Hadden uw ouders een huwelijk met huwelijksvoorwaarden, dan is erfenis van vader indertijd zo groot geweest als zijn privébezit samen met de helft van de waarde van het gemeenschappelijk bezit. Is er in de huwelijksvoorwaarden een wederzijds finaal verrekening beding opgenomen, dan erft de langstlevende als was ze in gemeenschap van goederen getrouwd.
Bij de aangifte erfbelasting van uw moeder is het dus van belang te weten hoe groot de erfenis was van de kinderen zodat u die mogelijk bij de aangifte als schuld kunt opvoeren. Zo is er minder erfbelasting verschuldigd over de netto erfenis van moeder. Uw vriend heeft u waarschijnlijk dus op tijd gewaarschuwd en u zo erfbelasting bespaard.
9 juli 2018
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus magazine.
