Wandelen met Hella: Hoe weet je wat liefde is als je die nooit hebt ervaren?

Getty Images

Als kind voelt Mayke de Vries (58) zich niet gewenst door haar moeder en is ze doodsbang voor haar vader. Pas op haar 50ste leert ze zichzelf te accepteren en groeit haar eigenwaarde, helemaal als ze ontdekt wat ze voor anderen kan betekenen. “Mijn zoon zei: ‘Mam, je hebt het echt wel goed gedaan.’ Dat was zo’n fijn gevoel.”

Mayke de Vries (58) heeft twee kinderen, vier kleinkinderen en een ‘bonus-kleinkind’ uit haar tweede ­huwelijk. Haar onveilige jeugd en handicap veroorzaakten een groot minderwaardigheids­gevoel. 

Hella van der Wijst (54) is presentator en ­schrijfster. Haar meest ­recente boek is Troost; Als je iemand mist. Ze houdt van wandelen en een goed gesprek.

[ITEMADVERTORIAL]

We starten onze wandeling bij de oudste kinderboerderij van Nederland op Landgoed Groenendaal in Heemstede. Direct voel ik hoe weinig ruimte Mayke gewend is in te nemen. Bij alles wacht ze op mijn initiatief. Haar levensverhaal, dat zich al wandelend ontrolt, verklaart alles. Tot haar 50ste heeft ze niet alleen haar misvormde handen verstopt, maar ook ­zichzelf. Met dit verhaal treedt ze schoorvoetend uit de schaduw.

Als ik vraag wat haar slechte jeugd het meest heeft bepaald – haar aangeboren handicap of haar ­ouders – antwoordt Mayke beslist: “Mijn ouders.” Ook al was het niet gemakkelijk dat ze gepest en gemeden werd vanwege haar handen. Voort­durend kreeg ze starende blikken en nare opmerkingen. Of ze haar vingers onder de snijmachine had gelegd. En of ze wel met tien vingers kon typen. En toen de jongens op dansles ontdekten dat ze iets aan haar handen had, liet de een na de ander het afweten. “Dat heeft me echt de das omgedaan.”

Getty Images

Groenendaal straalt een en al ruste en ruimte uit.

Uit angst te worden afgewezen trok Mayke zich terug uit de wereld. Voor zichzelf opkomen had ze thuis nooit geleerd. Integendeel: ook daar hield ze zich stil, maar dan uit angst. Haar moeder was beschadigd doordat ze als kind in een jappenkamp had ­gezeten. Het huwelijk was voor haar een ontsnapping aan het ouderlijk huis; het was geen huwelijk uit liefde. “Als eerste kind was ik ongewenst door mijn moeder. Mijn moeder heeft het altijd tegen­gesproken, maar ik voelde geen liefde van haar kant.”

Thuis hing altijd spanning. Mayke voelde zich nooit veilig. Haar vader probeerde zijn liefde bij Mayke af te dwingen. “Uit angst wees ik hem af. Ik ben weleens door het slaapkamerraam voor hem gevlucht.” Eén keer kwam ze voor zichzelf op. Haar vader wilde dat ze elkaar een zoen zouden geven met nieuwjaar. “Ik weigerde omdat ik van hem gruwde. Toen heeft hij mij alle hoeken van de kamer laten zien.” Haar moeder stond erbij en keek ernaar. Wat Mayke, sinds ze zelf moeder is, nog steeds onbegrijpelijk vindt. Ook al ziet ze in dat ook haar moeder slachtoffer van de situatie was.

Mayke potte al haar frustratie op en kon er met niemand over praten. “Dat maakte me heel eenzaam.” De buren en school moeten iets geweten hebben, maar grepen niet in. We wandelen ondertussen over de romantische ‘Chinese’ brug. Hier en daar zie je nog verwilderde bloemen die herinneren aan de internationale Flora-bloemententoonstellingen. De nieuwe witte schoenen die Mayke speciaal voor de foto’s heeft aangetrokken, hebben het zwaar op de modderige stukken.

Getty Images

Mayke en Hella in het eeuwenoude wandelbos.

Op haar 15de gingen haar ouders uit elkaar. Het voelde voor Mayke alsof ze was ontsnapt uit de hel. Tot haar moeder een nieuwe vriend kreeg. Geregeld bleef ze dagen weg en liet haar drie kinderen aan hun lot over. Een teleurgestelde Mayke zocht de confrontatie met haar. Ze sloeg als reactie een fles ketchup op Maykes hoofd kapot. “De buurvrouw heeft me toen opgevangen en zich over mij ontfermd. Zij was de allereerste die mij echt zag en doorhad wat er ­gaande was.” Dit kan Mayke nog steeds ontroeren.

Vervolgens woonde ze een jaar bij een tante, wat ook geen pretje was. “Volgens haar deugde er niks aan mij.” Na een opleiding tot receptioniste had ze allerlei baantjes, maar nooit voor lang. Uit angst dat niemand ooit voor haar zou kiezen, is ze direct met de eerste man in haar leven getrouwd. “Hoe weet je wat liefde is als je die nooit hebt ervaren?” Ook hij was, net als haar vader, dominant. Om problemen te vermijden, paste Mayke zich maar aan. “Ik was immers mijn hele leven al niemand en kon niets.”

Het enige waar ze voor leefde, waren haar zoon en dochter. Voor hen deed ze alles. Ze wilde laten zien dat opvoeden ook anders en liefdevol kon, al was dat moeilijk zonder goed voorbeeld. Verder was er in het leven van Mayke geen enkel lichtpuntje meer. Ze was vastgelopen in haar ­huwelijk en in haar verleden. Op aandringen van haar echtgenoot besloot ze dat ze de familie moest loslaten. Tien jaar lang had ze geen contact.

Ooit had haar moeder Mayke voorgesteld om een assertiviteitstraining te volgen. Toen ze in de krant een advertentie zag, bedoeld voor mensen met een beperking, gaf ze zich op. Direct voelde ze zich er veilig en begrepen. Voor het eerst groeiden Maykes eigenwaarde en zelfvertrouwen. “Op mijn 50ste ­accepteerde ik eindelijk mezelf!” Met de ballast uit haar verleden leerde ze te leven en eindelijk ging ze doen wat zij wilde. Maar door die ontwikkeling liep haar ­huwelijk na bijna dertig jaar stuk. Ze waren ­liefdeloos uit elkaar gegroeid.

Getty Images

De romantische 'Chinese' brug.

We pauzeren even bij de ­Belvédère, waar je een mooi uitzicht over de weilanden hebt. Mayke kwam hier graag met haar tweede echtgenoot Ger, die ze jaren later via internet leerde kennen. Als weduwnaar weet Ger wat een liefdesrelatie inhoudt, zo redeneert Mayke. Hij waardeert haar en dat voelt goed. Maar belangrijker: bij Ger mag ze zijn wie ze wil zijn. Dit was zijn lievelingswandeling, mede vanwege de Schotse hoog­landers die er grazen. Maar door zijn aangeboren hersenletsel kan Ger steeds slechter voor zichzelf zorgen. Mayke is nu bijna fulltime mantelzorger ­geworden. “Ik houd van hem, dus dan doe je dat.” 

Het is zwaar. Toch voelt Mayke zich sterker dan ze ooit had kunnen denken, zegt ze zelfverzekerd. Kracht is volgens haar vooral een kwestie van kwetsbaar durven zijn. “Vroeger was dat een teken van zwakte, nu ervaar ik dat als kracht.” Lang voelde Mayke zich niet gezien, totdat ze ontdekte wat ze voor ­anderen kon betekenen. Zoals voor Ger en haar kinderen. “Toen mijn zoon op zichzelf ging wonen en ik mijn twijfels bij hem uitte of ik wel een goede moeder was geweest, sloeg hij zijn arm om me heen en zei: ‘Mam, je hebt het echt wel goed ­gedaan.’ Dat was zo’n fijn gevoel.”

Het contact met haar familie is ­inmiddels alweer jaren hersteld. En door alles wat ze heeft meegemaakt, heeft Mayke geleerd om van kleine dingen te genieten. “Na de gemiste liefde in mijn jeugd lijkt het alsof er nu iets goed wordt gemaakt.” En ze besluit lachend: “Maar nu ben ik wel op een punt beland dat het tijd wordt dat ik ook eens goed voor mezelf ga zorgen.”

Eeuwenoud landgoed

In het eeuwenoude Wandelbos ­Groenendaal komen wandelaars allerlei leuke historische elementen tegen. Zoals de Belvédère, een gebouwtje van waaruit je een mooi uitzicht hebt. En de kinderboerderij, die de oudste van Nederland is. Her en der liggen zogenaamde takkenrillen: rijen opgestapelde takken waar bunzingen, ­konijnen en broedvogels in schuilen. Er zijn diverse wandelroutes, twee daarvan zijn geschikt voor invalidenvoertuigen. De routes zijn te vinden op www.wandelbosgroenendaal.nl.

Getty Images

Startpunt: kinderboerderij ’t Molentje, Burgemeester van Rappardlaan 1, Heemstede.
Lengte: 1,5 of 4,2 kilometer.
Horeca: Restaurant Landgoed ­Groenendaal in Heemstede of Pannenkoekenhuis De Konijnenberg in Heemstede.
Openbaar vervoer: neem vanaf NS-station Heemstede-Aerdenhout bus 4 of 14 naar het Valkenburgerplein.

Auteur 
Bron 
  • Plus Magazine