Op internet wordt vaak gratis software aangeboden. Maar soms betaalt u er toch een prijs voor. Plus vertelt u waar u op moet letten.
In het eerste deel van dit artikel las u welke soorten gratis software er zijn en waarom ze gratis zijn. In het tweede deel van dit artikel ziet u waar u deze software het best en veiligst kunt downloaden. Ook leest u waar u op moet letten bij het downloaden.
Oppassen
Gratis software is natuurlijk erg aanlokkelijk. Tenslotte: het is gratis. Dus wordt gratis software enthousiast gedownload en verspreid. Dat maakt het meteen tot een ideaal vervoermiddel voor virussen, spyware en andere programma’s waar u niet op zit te wachten.
In de eerste plaats zijn er de computercriminelen die hier graag gebruik van maken. Ze kapen een gratis programma en voorzien die van malware. Of ze bieden vanuit zichzelf een zogenaamd legitiem programma aan, maar eigenlijk is het malware. Omdat alles op internet heel makkelijk verspreid wordt, komt deze vervuilde gratis software overal terecht. Zelfs op legale downloadsites of in een officiële app store.
Maar ook niet-criminelen gebruiken gratis programma’s soms om minder gewenste software te verspreiden. Er wordt dan bijvoorbeeld spyware of crapware mee geïnstalleerd, als u gratis software installeert op uw computer of mobiel. Soms gebeurt dit stiekem. Soms is er wel ergens bij het installeren van het officiële programma, een venster te zien waarop u aan kunt geven of u ook extra programma’s wilt installeren. Maar vaak moet u daarvoor kijken bij de uitgebreide opties. De meeste mensen letten daar niet op en klikken gewoon snel op de Volgende-knop.
Onveilige bronnen
Er zijn heel wat plekken op internet waar u gratis software kunt downloaden. Helaas zijn nogal wat van die plekken niet veilig, zelfs al lijken ze wel ok.
Het is altijd onveilig om freeware te downloaden van onbekende websites, van peer-to-peer netwerken en uit nieuwsgroepen. Een hoog percentage van de software uit deze bronnen is besmet met malware.
Kijk ook uit met programma’s die door bekenden worden gestuurd, bijvoorbeeld via de mail. Het kan in orde zijn, maar het kan ook een virus zijn dat zichzelf met behulp van het adresboek van de afzender heeft verstuurd. Controleer dan ook altijd persoonlijk bij de afzender of die het programma zelf heeft verstuurd, waarom en wat het precies is.
Regelmatig dubieus zijn advertenties met links die verwijzen naar gratis software. Denk aan een aanbod om te testen op virussen of hulpprogramma’s voor Windows. Deze advertenties verschijnen op gewone, legitieme sites, maar hoeven desondanks niet betrouwbaar te zijn. De kans is aanwezig dat u met de software via advertentielinks spyware of nog erger op uw computer zet.
Downloadsites als nl.softonic.com zijn gespecialiseerd in het verzamelen en aanbieden van allerlei soorten freeware, shareware en andere software. Toch is het ook een risico hier software vandaan te downloaden. Regelmatig zit er spyware of crapware bij het programma dat u binnenhaalt.
Veilig downloaden
Blijven er nog wel plekken over waar u veilig gratis software kunt downloaden? Ja, gelukkig wel. De beste plaats om een programma te downloaden, is altijd de site van de producent van de software. De maker heeft zijn naam hoog te houden, dus zal er gewoonlijk voor zorgen dat de software in orde is en er niet allemaal rommel wordt meegestuurd.
U vindt een softwareproducent snel door met een zoekmachine te zoeken op de naam van het programma. Let op: sommige mensen klikken automatisch op de bovenste link in de zoekresultaten. Dat hoeft niet altijd de site van de maker van het programma te zijn. Soms staat daar de software als onderdeel van een softwareverzamelsite. Ga in plaats daarvan altijd naar de site van de producent zelf. Die is onder andere herkenbaar aan het feit dat er simpelweg op staat dat het gaat om de maker. Daarnaast wordt er uitgebreid informatie over het programma gegeven.
Voor extra zekerheid is het de moeite waard recensies van anderen op internet over een programma te lezen. Die recensies vindt u in dezelfde lijst met zoekresultaten. Als er iets mis is met bepaalde software, ziet u dat op deze manier al snel.
Vaak testen computermagazines allerlei programma’s. Dus op dergelijke sites, zoals die van Computer Idee, vindt u betrouwbare info en ook direct een goede link naar de website bij de software. Ook andere organisaties zoals Seniorweb en de Consumentenbond hebben informatie over allerlei software. Wat apps voor de tablet en smartphone betreft is het simpel: download alleen uit de officiële store. Zeker bij Apple zit u dan goed. Bij de Google Store wil er soms nog weleens een dubieuze app tijdelijk tussendoor glippen. Lees daarom ook de recensies in de store bij een app.
En tot slot: zorg er altijd voor dat uw antivirusprogramma op de achtergrond draait. Als u een gratis maar fout programma binnenhaalt, zal die u tijdig waarschuwen.
