Een telefoonhoesje voor 50 cent, een handvol ledlampjes voor een paar euro. Chinese webwinkels danken hun succes aan extreem lage prijzen. Maar is het een goed idee om zelf direct in China te bestellen? We namen de proef op de som.
Direct bestellen bij Chinese webwinkels is eenvoudig, maar er zijn valkuilen, zoals lange levertijden, het ontbreken van garantie en het risico op namaakartikelen. Vorig jaar kochten Nederlanders voor ruim 250 miljoen euro aan spullen bij Chinese webshops. AliExpress stormde onlangs de top 10 binnen van favoriete internetwinkels onder Nederlandse consumenten.
€20 of €0,50
Wie in een telefoonwinkel op zoek gaat naar een nieuw telefoonhoesje, ziet prijzen die oplopen tot €20. Thuis achter de computer kom je in enkele muisklikken terecht in het Chinese koopjeswalhalla van AliExpress, waar een hoesje al te vinden is voor 50 cent. Doorgaans is het imitatieleer, maar dat deert bij zo’n prijs nauwelijks. Wat wel vaak tegenvalt, is de bezorging: het duurt twee tot zes weken voordat je bestelling binnen is.
Bij wijze van proef laten wij wat halogeenlampjes overkomen van AliExpress. Het bestelproces is kinderlijk eenvoudig. Je meldt je bij de webwinkel aan met je e-mailadres, je kiest een wachtwoord en hop, je kunt gaan winkelen. De website is deels in het Nederlands, maar de productomschrijvingen zijn Engelstalig, soms wat krakkemikkig vertaald uit het Chinees.
AliExpress maakt zelf geen spullen, maar is een verzamelmarkt waar tienduizenden Chinese handelaren en fabrikanten hun waren aanbieden. Een beetje de Bol.com, Marktplaats en eBay van China onder één virtueel dak. Van elke verkoper zie je in een oogopslag hoe zijn reputatie is, met klantenscores uiteenlopend van één tot vijf sterren. Wij slaan onze slag bij winkelier Goos Lighting, die tien halogeenlampjes van 10 watt onder de merknaam My Sunshine in de aanbieding heeft voor €0,88: nog geen 9 cent per stuk.
Zodra we op de bestelknop drukken, verlaten we de webpagina van Goos Lighting en komen we terecht op de betaalpagina van AliExpress, waar alle winkeliers verplicht hun facturen afwikkelen. We tikken ons creditcardnummer in en de geldigheidsduur van onze creditcard. Bij AliExpress kun je ook via iDEAL afrekenen of via hun eigen betaalsysteem Alipay, dat de verkoper pas uitbetaalt als het artikel heelhuids is aangekomen bij de klant. Wij kiezen voor de creditcard, aangezien de aankoop dan extra beschermd wordt. Mocht het pakket niet aankomen of beschadigd zijn geraakt, dan haalt de creditcardmaatschappij het geld terug van de verkoper. iDEAL biedt zo’n kopersbescherming niet.
Verzending gratis
Na het intikken van ons bezorgadres kiezen wij voor gratis verzending via China Post. Voor veel spullen is de bezorging gratis, wat eigenlijk bizar is: de lampjes leggen vanuit China een reis af van twintigduizend kilometer. Het afleveren gaat twee tot vijf weken uren, kondigt de webwinkel alvast aan. Zulke lange levertijden kunnen een struikelblok zijn voor de gehaaste consument. Ali verzendt zijn goederen doorgaans per scheepscontainer, die er nu eenmaal weken over doet om via het Suezkanaal in de haven van Rotterdam aan te komen.
Soms zijn de levertijden verrassend kort, tot een week aan toe. Dan heeft de webwinkel de bestelling per vliegtuig naar Europa ingevlogen. Ook dat blijft gratis. In Luik is AliExpress begonnen met de bouw van een opslagloods voor de meest verkochte artikelen. Dat zal de bezorgtijd naar Nederland terugbrengen tot drie dagen. Tijdens het transport stuurt Ali ons enkele keren een mailtje over de stand van de verzending, zoals: ‘Artikel is ingepakt’, ‘Pakketje verlaat de webwinkel’, ‘Pakket afgeleverd op luchthaven’, ‘Bestelling aangekomen in land van bestemming’. Vervolgens neemt de Nederlandse koeriersdienst de berichtgeving over en meldt dat ons pakje morgen tussen twaalf en zes uur thuis wordt bezorgd. In welgeteld acht dagen zijn onze halogeentjes vanuit China aan de voordeur afgeleverd.
Wél nog invoerbelasting
Wie buiten de Europese Unie (EU) iets bestelt, moet rekening houden met de invoerbelastingen. Bij de lage prijzen in China stellen deze kosten doorgaans niet veel voor. Toch kan het aantikken. Je betaalt btw en vaak ook invoerrechten. In ons geval is de aankoop van €0,88 voor de douane in de haven van Rotterdam niet de moeite waard om in actie te komen. Bedraagt de waarde van de zending niet meer dan €22, dan mag je die vrij invoeren. (Althans nu nog: vanaf 2021 brengt de douane wél btw en invoerrechten in rekening bij bestellingen onder de €22. Meer daarover leest u in dit artikel) Tussen €22 euro en €150 betaal je 21 procent btw. Is de zending meer waard dan €150, dan draag je naast de btw ook invoerrechten af, doorgaans 3 tot 4 procent van de waarde. De douane controleert de waarde steekproefsgewijs.
De btw en de invoerrechten verreken je met de bezorger van je pakket. De koerier rekent bovendien inklaringskosten, omdat hij je de aangifte bij de douane uit handen neemt. Die lopen uiteen van €13 bij PostNL, €17,50 bij EMS en 2,5 procent van de waarde bij UPS. Zo ontkom je niet aan betaling: wie niet betaalt, krijgt het pakketje niet mee. Zo kan een prulletje van €5 dat je bestelt in China zomaar uitlopen op een duurkoop. De invoerrechten op kleding lopen op tot 12 procent van de aankoopwaarde, bij schoenen en laarzen zelfs tot 17 procent. Voor horloges bedraagt het invoertarief 4,5 procent tot maximaal €0,80 per horloge.
Namaak en garantie
Een paar jaar geleden noemde AliExpress-oprichter Jack Ma dure merkartikelen ‘belachelijk’ en beweerde hij dat de kwaliteit van namaak beter is. Maar de imitators krijgen het steeds moeilijker in China. Onlangs maakte een rechtbank in Guangzhou een einde aan het Chinese merk Lepin, dat schaamteloos Legoblokjes namaakte en verkocht via AliExpress. Overigens ben je als koper altijd zelf verantwoordelijk wanneer je een nepartikel bestelt.
Bij AliExpress bestaat de mogelijkheid een beroep te doen op de kopersbescherming van de website, die het geld retourneert als een pakje niet aankomt of beschadigd is. In eerste instantie regel je dat met de verkoper. Kom je er met de verkoper niet uit, dan open je een zogenoemd ‘dispuut’ op de site om je geld terug te vragen. Bij de aanschaf van elektronica geldt een automatische garantie van een jaar. Is het apparaat defect, dan draai je in eerste instantie op voor de retourkosten, maar die krijg je terug in de vorm van een kooptegoed als blijkt dat het toestel vervangen moet worden.
Hoe kan het zo goedkoop?
De prijzen bij Chinese webwinkels zijn onder meer zo laag doordat zij de tussenhandel uitschakelen, die voorheen de goederen vanuit China importeerde naar Europa. Sommige Europeanen zijn terughoudend met koopjes uit China, vanwege het milieuvervuilende transport en de uitbuiting van Chinese arbeiders en kinderen in schimmige fabriekjes.
Wat bij Chinese spullen nogal eens ontbreekt, is een CE-kwaliteitskeurmerk, dat binnen Europa verplicht is voor bijvoorbeeld elektronica en speelgoed. Milieukeuren bestaan al helemaal nauwelijks in China. Hierdoor weten we weinig over de kwaliteit van de producten en of er giftige stoffen in kinderspeelgoed zitten. Wie als consument rechtstreeks in China koopt, heeft hier geen zicht op. Hierdoor weet je niet of dat goedkope horloge misschien veel eerder de geest geeft dan een dure. Pas ook op met goedkope opladers voor telefoons. De brandweer waarschuwde onlangs voor brandgevaar.
Tientallen online-warenhuizen in China
China telt tientallen onlinewarenhuizen, zoals BangGood.com, CooliCool.com, DealExtreme.com, DinoDirect.com, FastTech.com, FocalPrice.com, LightInTheBox.com, MiniInTheBox.com, NewFrog.com en Tinydeal.com. Een aantal rekent verzendkosten, die doorgaans duidelijk vermeld staan. Bij sommige zijn de levertijden onvoorspelbaar. Controleer verder of een webwinkel de douanekosten voor eigen rekening neemt.
Op de Amerikaanse website Ebay.com zijn ook veel Chinese handelaren actief. Hier kun je betalen via PayPal, dat een kopersgarantie biedt: arriveert een pakket niet of beschadigd, dan krijg je het geld terug. Een nieuwkomer voor Europa is JD.com. JD-oprichter Liu Qiangdong heeft een miljard euro uitgetrokken om de Europese markt te veroveren met levertijden waaraan het trage AliExpress een puntje kan zuigen. Ook het Amerikaanse Amazon wil voet aan de grond krijgen in Nederland. Wie nu naar de Duitse website www.amazon.de gaat, krijgt alvast Nederlandstalige pagina’s te zien. Amazon levert vanuit Duitsland veel artikelen zonder verzendkosten naar Nederland.
Jack Ma, rijkste Chinees
In een onopvallend pand aan de Herengracht 450 in Amsterdam gaat het kantoor schuil van AliBaba, het moederconcern van webwinkel AliExpress. Jack Ma, nu de rijkste man van China, richtte de firma op in 1998. Hij was toen docent Engels in China. In twintig jaar groeide zijn bedrijf naar een jaaromzet 500 miljard dollar. Dat is vier keer zoveel als de grote Amerikaanse webwinkel Amazon. AliExpress heeft inmiddels 57 procent van de Chinese markt in handen.
- Plus Magazine