Sparen in het buitenland: goed idee?

Sparen in het buitenland, dat was tot voor kort vooral een manier om de Belastingdienst om de tuin te leiden.

Sinds de Europese Unie lidstaten verplicht om gegevens over buitenlandse vermogens uit te wisselen, is zwart sparen echter zo aantrekkelijk niet meer . Maar met de bedroevend lage rentes van de grote Nederlandse banken is er een ander argument voor in de plaats gekomen: vooral in landen buiten de Europese Unie, zoals Turkije, IJsland en Zuid-Afrika, bieden banken rentes die kunnen oplopen tot tien procent of meer.

Risico's: valutaschommelingen, geen depositogarantie

Maar waakzaamheid is geboden, zegt hoogleraar financiële economie Sylvester Eijffinger (Universiteit van Tilburg). ,,De hoge spaarrente die je op een buitenlandse rekening krijgt, loopt gelijk op met het risico dat eraan kleeft. Niet voor niets zijn de rentes vooral hoog in politiek instabiele landen. In Zuid-Amerika is het bijvoorbeeld wel voorgekomen dat er geen geld meer mocht worden uitgevoerd. Dan kun je als buitenlandse spaarder naar je centen fluiten.’’

Bovendien kan de waarde van buitenlands spaargeld dalen door valutaschommelingen, aldus de hoogleraar.

Voorbeeld: wie spaart in Turkije moet normaal gesproken euro's omwisselen tegen Turkse lira. Heeft de spaarder het geld na enige tijd weer nodig, dan moet hij weer terugwisselen naar euro’s om er in Nederland iets van te kunnen kopen. Als de Turkse munt in die tijd tien procent minder waard wordt, dan gaat zelfs bij een rente van tien procent het rendement in rook op. Verliest de lira nog meer terrein ten opzichte van de euro, dan maakt de spaarder zelfs verlies.

In Nederland geldt het zogenoemde depositogarantiestelsel: gaat een bank failliet, dan krijgt een rekeninghouder tot 20.000 euro zijn volledige tegoed terug. Daarboven geldt een eigen risico van tien procent voor tegoeden tot 40.000 euro. Niet overal in Europa bestaat zo’n garantieregeling. In sommige landen gaat de garantie niet verder dan 20.000 euro of geldt voor het volledige tegoed een eigen risico van tien procent. Buiten de Europese Unie (plus Liechtenstein, IJsland en Noorwegen) is het helemaal oppassen geblazen. Spaarders moeten daar zelf informeren of er een garantieregeling is en wat die dan inhoudt.

Buitenlandse rekening openen lukt niet

Zelfs als die hindernissen zijn overwonnen, blijkt het lang niet altijd eenvoudig in het buitenland een spaarrekening te openen. Banken eisen namelijk vaak dat spaarders woonachtig zijn in het land, waar de rekening wordt geopend. Je moet dus niet alleen op zoek gaan naar een bank met een hoge rente, ook moet je onderzoeken of je er als buitenlander wel terecht kunt.

In de Europese Unie zou het eenvoudiger moeten zijn, want Brussel wil dat de EU-burgers in elke willekeurige lidstaat een spaarrekening kunnen openen.

In de praktijk werpen banken allerlei (vaak administratieve) obstakels op om het hun klanten moeilijk of zelfs onmogelijk te maken te sparen bij een buitenlands filiaal. Navraag bij de Rabobank leert dat die bank ‘nee’ verkoopt aan Nederlandse spaarders die willen profiteren van de hogere rente in België. ,,Nederlanders kunnen geen rekening openen bij onze vestigingen in het buitenland,’’ zegt een woordvoerder, die eraan toevoegt dat de belastingregels nou eenmaal verschillen per land, net als de service van de bank.