Sekspraat
In de rubriek Sekspraat schrijft seksuoloog Inger Tempels columns over seks, zelfvertrouwen en verschillen tussen mannen en vrouwen. Deze keer: een cliënt uit haar praktijk heeft erectieproblemen en denkt dat hij hierdoor geen seks meer kan hebben met zijn vrouw.
'Hij doet het niet.' Een veelgehoorde eerste zin in mijn spreekkamer. Altijd uitgesproken door een man. En omdat humor niet onbelangrijk is in een gesprek over seks, maak ik dan een flauw grapje in de trant van: 'Wat goed dat je er dan bent. Altijd vervelend als je auto het niet doet.' Het vervolg is meestal: 'Ik kan geen seks hebben.' Natuurlijk weet ik waar het over gaat, maar hoe onduidelijk is deze boodschap.
Wat bedoelen we met seks?
Allereerst is het belangrijk duidelijk te maken wat we met de term 'seks' bedoelen. Voor velen is seks het hebben van gemeenschap, of in andere woorden: penetreren, neuken, coïtus. Maar in de spreekkamer van de seksuoloog is het hebben van gemeenschap een mogelijk onderdeel in het vrijen, naast een ander leuk en fijn repertoire. Kortom: je kunt altijd seks hebben, ook als 'hij het niet doet'. Want waarom is het hebben van gemeenschap vaak het doel van vrijen? Je hebt niet per se een erectie nodig om fijn seks te kunnen hebben. Laat dit nou voor veel mannen een nieuw inzicht zijn. 'Je kunt zelfs een orgasme bereiken zonder erectie', vervolg ik dan. Dan valt menig mannenmond open van verbazing. Hoe fijn is het om te weten dat je als man niet alleen met een harde, langer durende erectie kan genieten van seks? Voor heel veel mannen, vooral als de erectie moeizamer komt door leeftijd of ziekte, is er dan weer ruimte om te kunnen genieten van seks.
Waarom doet 'ie het niet?
Er zijn veel redenen waarom de erectie er niet is, verdwijnt of minder hard is. Soms zijn er aanwijsbare lichamelijke oorzaken, zoals een slechte doorbloeding van vaten in de penis, beschadigingen aan zenuwen na een operatie of prostaatkanker. Het heeft alleen veel vaker een psychologische oorzaak. De druk op het moeten presteren, faalangst en onzekerheid spelen dan een rol. En als de penis dan vaker weigert, ontstaat er al snel een vicieuze cirkel van faalangst, (lichamelijke) spanning en het niet meer kunnen genieten en voelen van seksuele opwinding. Gedachten, zoals 'doet 'ie het of doet 'ie het niet', zorgen voor een versterking van de cirkel, waardoor het lastig is daar weer uit te komen.
Natuurlijk is het voor veel mannen belangrijk 'dat 'ie het weer gaat doen'. Iemand wil toch graag een oplossing voor dit mankement, en het is dan wel fijn dat die oplossing er snel komt. Veel mannen voelen zich minder man als hun penis niet of onvoldoende stijf wordt. Ze koppelen een deel van hun mannelijkheid aan hun geslachtsdeel.
Loslaten en genieten
De eerste stap naar een oplossing is het loslaten van de druk op het moeten hebben van een erectie. 'Vrij met je partner zonder dat jullie gemeenschap hebben', geef ik dan als eerste opdracht. 'Laat je opvattingen - 'penetreren is echte seks en ik moet een prestatie leveren' - los.' Verwacht niet direct een oplossing voor het mankement. Het is niet een kwestie van iets vervangen wat kapot is, zodat je er weer vol gas tegenaan kunt.
Het is loslaten, genieten van seks in de breedste zin van het woord. Je hoeft nergens naartoe, maar het gaat om de reis. Geniet van je reis. Een reis die je op vele manieren kan maken. Ook als je auto het voor een periode niet doet.
Inger Tempels is geregistreerd seksuoloog. Ze heeft een eigen praktijk voor seksuologie in Doetinchem en Woudenberg. Daarnaast werkt ze als seksuoloog in een tweedelijns GGZ-instelling en is zij supervisor binnen de GGD waar zij artsen en verpleegkundigen begeleidt.
