De eerste relatie van Karel Seelt eindigde na 33 jaar in een scheiding. En de twee vrouwen met wie hij erna samen was, overleden beiden aan kanker. “Toch lacht het leven me nu weer toe.”
In zijn brief aan Plus Magazine schrijft Karel: “Het is niet iedereen gegeven, maar ik wil graag delen dat, na veel ellende, toch een zonniger leven mogelijk is.” We treffen elkaar bij Museum Schokland. De levensvreugde die Karel uitstraalt, rijmt met de inhoud van zijn brief. Samen gaan we het voormalige eiland Schokland in de Noordoostpolder verkennen,dat in 1995 het eerste Nederlandse stukje Unesco-werelderfgoed werd.
Karel is geboren en getogen in Amsterdam. Omdat hij zo graag autorijdt, werd hij vertegen-woordiger. Zijn werk bracht hem door heel Nederland en uiteindelijk naar de Flevopolder. In de liefde was Karel een laatbloeier. Zijn eerste liefde ontmoette hij op z’n 27ste op het strand van Riccione, Italië. “Ik was met een vriend aan het schaken toen een leuk meisje uit Genève vroeg of ik een potje tegen haar wilde spelen. Vele potjes volgden. Al snel waren we helemaal de weg kwijt, zo verliefd waren we.” Ook voor Elisabeth was het haar eerste verkering. Terug van vakantie begon het schrijven heen en weer. Stápels brieven. Een half jaar later had Elisabeth al vliegtickets gekocht om met kerst naar Nederland te komen. Maar ineens kreeg Karel het bericht dat ze niet mocht komen van haar moeder. Na een tijd van hartenpijn verwaterde het contact. Maar de stapel liefdesbrieven zou alle verhuizingen van Karel overleven.
Wat later ontmoette hij Lies, met wie hij trouwde en twee kinderen kreeg. Ze hadden 33 mooie jaren, tot de kinderen het huis verlieten. Het lege nest bezorgde zijn vrouw onrust; regelmatig maakte Karel zich zorgen. Toen zij aankondigde dat ze bij een vrouw ging wonen, stortte zijn wereld in, maar het kwam niet helemaal als een verrassing. “Eigenlijk was ik opgelucht. Eindelijk had ik rust.”
Struinend door het moeras- en weidevogelgebied laten rietzangers en scholeksters om het hardst van zich horen. Dat Schokland ooit midden in de soms woeste Zuiderzee lag, is bijna niet voor te stellen. Met de inpoldering van de Noordoostpolder in 1942 werd het een ‘eiland op het droge’ waar oud en nieuw bijzonder samenkomen.
Na de scheiding viel het Karel zwaar om alleen te zijn. Dus toen hij in de krant een advertentie zag voor alleenstaanden, gaf hij zich op. Zo leerde hij Evelien kennen, met wie hij niet veel later uit praktische overwegingen trouwde. “Het heen en weer reizen tussen twee huizen was een gedoe.”
Weer gingen de brieven van zijn eerste liefde Elisabeth mee naar het volgende huis. Op een gegeven moment besloot hij om haar eens te zoeken op internet. “Ik dacht: die is vast getrouwd en heeft een andere naam, die vind ik nooit meer.” Maar Elisabeth, ondertussen gescheiden, woonde onder haar eigen naam nog altijd in Genève. Na 42 jaar werd, nu per e-mail, het contact hersteld. Er was veel te bespreken over hun levens. Elisabeth nodigde Karel en Evelien uit naar Genève. “Dat was zo’n hartelijk en gezellig weekend. Alsof we elkaar gisteren nog gezien hadden.” Ook Evelien en Elisabeth werden goede vriendinnen.
Met zicht op de voormalige lichtwachterswoning, de gereconstrueerde vuurtoren en het misthoorngebouwtje pauzeren we ondertussen, genietend in het gras.
Na tien rustige en stabiele jaren kreeg Evelien ineens erge buikpijn. Het bleek uitgezaaide alvleesklierkanker te zijn en genezing was onmogelijk. Ineens werd Karel mantelzorger. “Dat was best moeilijk. Het ene moment zat ik in tranen bij mijn vrouw en het andere moment moest ik vrolijk zijn tegen een klant aan de telefoon.” Vier maanden zorgde Karel dag en nacht voor zijn vrouw, tot ze in 2014 overleed.
“En weer was ik alleen.” Vanzelfsprekend deelde Karel zijn verdriet met zijn jeugdliefde Elisabeth. Toen zij een paar maanden later naar Nederland kwam, maakte Karel de logeerkamer voor haar in orde. “Maar daar heeft ze nooit geslapen”, lacht hij. “We waren meteen weer hoteldebotel. En als je na zoveel ellende weer de warmte en liefde van een vrouw voelt, is dat zo bijzonder. Het vuurtje was altijd blijven smeulen.” Bijzondere jaren volgden, waarbij de twee elkaar elke maand opzochten. Samenwonen wilden ze niet; beiden hadden hun eigen leven. “Met vlinders in mijn buik haalde ik haar op van het vliegveld en in tranen bracht ik haar terug.” De jaren zonder elkaar haalden ze volop in – tot Elisabeth uitgezaaide maagkanker bleek te hebben. Direct vertrok Karel naar Zwitserland om opnieuw te gaan mantelzorgen. Maar toen werd ook bij Karel kanker geconstateerd. Gelukkig was zijn darmkanker niet uitgezaaid en kon de tumor verwijderd worden. In plaats van een chemokuur koos hij voor de minder effectieve chemopillen, zodat hij kon blijven reizen. “Hoe ik dat toen allemaal heb gedaan, snap ik nu nog niet. Liefde geeft vleugels, zeggen ze toch?”
Over liefde gesproken: als we op de houten, smalle loopplanken lopen, waarop ze hier vroeger boven het drassige land van de ene naar de andere terp liepen, pakt Karel me ineens stevig bij mijn middel. Hij doet voor hoe Schokkers elkaar passeerden door om elkaar heen te draaien. “Dit noemen ze ook wel het Schokkerdansje, het heeft heel wat relaties opgeleverd!”
Op een gegeven moment kreeg Elisabeth te horen dat ze nog maar enkele maanden te leven had. Ze wilde graag naar Nederland omdat Karel zo’n fijn huis had. Hij zette een bed in de serre met uitzicht op de vogels. Net als Evelien sprak ook zij niet over de naderende dood. Wel kreeg Karel een briefje met de tekst: ‘Ik houd van jou. Hier bij jou wil ik sterven.’ Het werd een intense tijd, waar Karel niet zonder tranen over kan vertellen. “Na twee maanden is ze in mijn armen overleden.”
En opnieuw was Karel alleen. “De muren kwamen op me af. Ik kon echt niet verder zo alleen, ik had niets meer om voor te zorgen.” Maar weer was er een kans om nieuwe mensen te leren kennen: via een wandeling voor alleenstaanden in Dronten. Waar Schokland symbool staat voor de strijd tegen het water, zou je kunnen zeggen dat Karel symbool staat voor doorgaan na tegenslag. “Op die wandeling kwam Amy naar me toe, en je begrijpt het al… Dankzij haar kwam ik mijn verdriet te boven.” Volgens Karel vroeg niemand zich af of dit niet te snel ging. Zelfs de familie van Elisabeth gunde hem nieuw geluk. “Als laatbloeier heb je wat in te halen. Van angst dat er weer iets misgaat, heb ik geen last. Ik wil van het leven genieten en dat leven lacht mij nu weer toe.”
Karel Seelt (78) heeft twee kinderen uit zijn eerste huwelijk. De twee vrouwen met wie hij erna een relatie had, overleden allebei aan kanker. Sinds een paar jaar heeft hij een nieuwe vriendin.
Hella van der Wijst (57) is presentator en schrijfster van de boeken Troost – als je iemand mist en De kracht van samen. Ze houdt van wandelen en een goed gesprek.
Eiland op het droge
Een wandeling rond het voormalige eiland Schokland is buitengewoon. In de bodem liggen de resten van duizenden jaren aan geschiedenis verborgen. Tijdens de drooglegging van de Noordoostpolder kwam er van alles naar boven, waaronder skeletten van de mammoet en wolharige neushoorn. De wandeling gaat door polderland en bos en passeert diverse historische gebouwen, waaronder een kerk uit 1834. Museum Schokland organiseert op verzoek ook rondleidingen voor groepen. De wandeling vind je op www.wandelzoekpagina.nl (zoek op ‘schoklandroute’). Op www.schokland.nl is veel informatie te vinden.
Startpunt en horeca: Museum Schokland, Middelbuurt 3, Schokland.
Lengte: 13 kilometer.
Vervoer: er is geen ov-verbinding met Schokland. Je kunt wel vanuit Ens de Regiotaxi bellen.
