Als gevolg van corona kwam het onderwijs krakend en piepend tot stilstand; de schoolbank stond zomaar ineens thuis. Maar hoe moeten we straks verder, als de juffen en meesters weer voor de klas staan en de collegezalen weer volstromen? En wat moet er met artikel 23 van de Grondwet – het artikel dat de vrijheid van onderwijs regelt – gebeuren? Moderniseren of toch maar zo laten? Dit willen de politieke partijen met het onderwijs.
50PLUS
• De basisbeurs keert terug
• Al het onderwijs wordt in het Nederlands gegeven
• Salarissen in zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs moeten omhoog
VVD
• Het leenstelsel blijft bestaan
• Studenten uit gezinnen met een lager inkomen krijgen een aanvullende beurs
• Leraren op excellente scholen krijgen salarisverhoging om zo professionele ontwikkeling te stimuleren
• Binnen de lerarenopleiding moet je kunnen specialiseren in lesgeven aan jongere of oudere kinderen
• Starters en zijinstromers in het onderwijs worden gedurende drie jaar begeleid
• De vrijheid van onderwijs mag het gelijkheidsbeginsel – artikel 1 van de Grondwet – niet ondermijnen. Artikel 23 moet worden gemoderniseerd en scholen krijgen een acceptieplicht
CDA
• Het leenstelsel verdwijnt en in plaats daarvan komt er een nieuwe basisbeurs
• Er moet meer tijd en ruimte komen voor lesontwikkeling
• Minder administratieve taken
• Leraren in speciaal onderwijs of in wijken met veel kinderen met leerachterstanden moeten een toeslag op het salaris krijgen
• Scholen moeten minder uitgaan van regels en structuren, zodat iedereen een plek vindt op school
• Halveren van het collegegeld voor het eerste jaar van de lerarenopleiding
• Studenten die tijdens hun stage al voor de klas staan, moeten een stagevergoeding krijgen
• Artikel 23 blijft intact
ChristenUnie
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug: € 550 per maand voor uitwonende studenten
• De werkdruk in het onderwijs moet omlaag
• Loonkloof dichten en loopbaanperspectieven vergroten
• Beginnende docenten moeten beter worden begeleid
• Het moet zijinstromers makkelijker worden gemaakt
• Het passend onderwijs moet beter en dat geldt ook voor het toezicht op passend onderwijs
• Leraren krijgen meer te zeggen hoe zij de middelen voor passend onderwijs willen besteden
• Er moet meer ruimte komen om je tijdens de opleiding tot docent te specialiseren
• Artikel 23 blijft intact
SGP
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• Kinderen van ouders met een middeninkomen hebben recht op een aanvullende beurs
• Tijdens de lerarenopleiding moeten er meer mogelijkheden zijn voor specialisatie
• Loonkloof tussen basisonderwijs en voortgezet onderwijs moet worden gedicht
• Ouders en onderwijspersoneel krijgen meer invloed in passend onderwijs
• Artikel 23 blijft intact
• Strenger optreden tegen islamitisch onderwijs dat westerse waarden afwijst (‘jihadisme’)
D66
• Er komt een nieuwe studiebeurs en studenten krijgen recht op belastingkorting in plaats van toeslagen
• Studenten van wie de ouders tot 70.000 euro per jaar verdienen, hebben recht op een studiebeurs van maximaal 400 euro
• De doorstroommogelijkheden van scholen en universiteiten worden verbeterd en het bindend studieadvies wordt ingeperkt: ontwikkeling en doorstroming moeten weer leidend worden
• Leraren worden beter toegerust en beter betaald
• Het salaris van leraren op scholen met een groot aantal kwetsbare kinderen moeten omhoog
• Het recht op passend onderwijs moet in een wet worden vastgelegd
• Artikel 23 moet worden aangepast en scholen krijgen een acceptatieplicht
PvdA
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• Kinderen van ouders met een middeninkomen hebben recht op een aanvullende beurs
• Compensatie voor (oud-)studenten
• Investeren in onderwijspersoneel en de loonkloof dichten
• Zijinstromen moet makkelijker worden en beginnende docenten moeten beter worden begeleid
• Het contact tussen onderwijs en jeugdzorg verbeteren
• Artikel 23 moet worden aangepast en scholen krijgen een acceptatieplicht
GroenLinks
• Naast het startkapitaal van 10.000 euro dat iedere 18-jarige krijgt, komt er voor studenten uit gezinnen met een inkomen tot 100.000 euro per jaar een studiebeurs van maximaal 400 euro per maand
• Studenten die veel huur betalen voor een kamer of een niet-zelfstandige woning, krijgen recht op huurtoeslag
• Kleinere klassen op school
• Na de basisschool volgt een meerjarige brede brugklas
• Het salaris van leraren op scholen met een groot aantal kwetsbare kinderen moeten omhoog
• Salarissen van docenten en ondersteunend personeel in vmbo en mbo moeten omhoog en de docenten moeten naar een hogere schaal door kunnen stromen
• De salarisverschillen tussen algemeen en bijzonder onderwijs verdwijnen
• Investeren in extra ondersteuning op school zodat er minder leerlingen tussen wal en schip vallen. Scholen moeten meer vrijheid krijgen hun leerlingen te helpen als het niet goed gaat
• Artikel 23 moet worden aangepast en scholen krijgen een acceptatieplicht
SP
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• Kinderen van ouders met een lager inkomen hebben recht op een aanvullende beurs
• Studenten en oud-studenten hebben recht op compensatie
• Docenten moeten beter worden betaald en de loonkloof tussen basisschool en algemeen en bijzonder voortgezet onderwijs moet worden gedicht
• Er komen nieuwe scholen voor speciaal onderwijs en het aanbieden van speciaal onderwijs op een reguliere school wordt makkelijker
• Artikel 23 moet worden aangepast en scholen krijgen een acceptatieplicht
• Scholen gaan les geven over grondrechten
PvdD
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• Collegegeld verlagen
• Studenten en oud-studenten hebben recht op compensatie
• Lerarensalarissen gaan omhoog en de loonkloof wordt gedicht
• Leraren hebben maximaal 20 lesuren per week
• De werkdruk in het onderwijs moet omlaag
• Investeren in passend onderwijs
• Leraren krijgen meer mogelijkheden zich te ontwikkelen
• Artikel 23 moet worden aangepast
PVV
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• De basiskennis van leraren moet worden hersteld
• Er moet een einde komen aan door beleidsmakers en bestuurders bedachte onderwijsvernieuwingen – leraren moeten terug naar de ‘directe instructie’
• Artikel 23 blijft intact, islamitisch onderwijs wordt afgeschaft
Lijst Henk Krol
• Scholen die de Nederlandse normen en waarden ondermijnen, moeten dicht
• Nederlands als voertaal op school en universiteit
• Om analfabetisme tegen te gaan, moet er een onderzoek komen naar de vereenvoudiging van spelling en grammatica
• De toegankelijkheid van onderwijs wordt verruimd: mensen met een WW- of bijstandsuitkering kunnen gratis volwassenonderwijs volgen en onderwijs voor ouderen wordt normaal
FvD
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• Studenten en oud-studenten hebben recht op compensatie
• Salarissen leraren omhoog en leraren krijgen meer autonomie
• De administratiedruk moet omlaag
• Investeren in speciaal onderwijs
• Kinderen die vanwege een beperking niet mee kunnen in een gewone klas, niet dwingen, maar laten overstappen naar thuisonderwijs of speciaal onderwijs
• Artikel 23 blijft intact, maar er moet strenger worden gecontroleerd op de kwaliteit van het onderwijs, vooral op islamitische scholen
Denk
• Het leenstelsel verdwijnt en de basisbeurs keert terug
• Studenten en oud-studenten hebben recht op compensatie
• Leerlingen kunnen les krijgen in de talen van landen waarmee Nederland een (migratie)geschiedenis deelt
• Salarissen leraren gaan omhoog, te beginnen in het basisonderwijs
• De administratiedruk moet omlaag
• Investeren in passend en speciaal onderwijs
• Leraren moeten meer mogelijkheden krijgen om zich te scholen en verder te professionaliseren
• Artikel 23 blijft intact en er moet een einde komen aan de hetze tegen islamitische scholen
