Provinciale Staten en de Haagse politiek: zo zit dat!

Getty Images

Op woensdag 20 maart 2019 zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten en Waterschappen. In een speciaal verkiezingsdossier besteedt Plus Online hier aandacht aan. In dit artikel leest u hoe de Provinciale Staten het regeringsbeleid beïnvloeden.

U hoort het vast vaker: ga toch stemmen, uw stem heeft zoveel invloed op het regeringsbeleid! Plus Online legt uit hoe dat precies zit. 

Wat is wat: regering, kabinet, senaat…

Om maar even bij het begin te beginnen: de Nederlandse regering bestaat uit de Koning en de ministers. In de dagelijkse praktijk schaart men de staatssecretarissen ook onder de regering, maar staatsrechtelijk gezien klopt dat eigenlijk niet. 

Het kabinet bestaat dan weer uit de ministers en de staatssecretarissen, dus zónder de Koning. 

In de Tweede Kamer zitten de 150 parlementariërs, rechtstreeks door het volk gekozen. De Tweede Kamer wordt ook wel parlement genoemd.

In de Eerste Kamer zitten 75 senatoren, gekozen door de leden van de Provinciale Staten. De Eerste Kamer wordt ook wel senaat genoemd. 

De gang van een wetsvoorstel

In Nederland is het zo dat de regering een wetsvoorstel indient. De leden van de Tweede Kamer kunnen dat ook doen, dan heet het een initiatiefvoorstel. Omdat een wet veel invloed kan hebben op het dagelijks leven van burgers, duurt het lang voor een wets- of initiatiefvoorstel daadwerkelijk wet wordt. In die tijd doen ambtenaren en de Raad van State onderzoek naar de haalbaarheid en de voors en tegens van de wet. Uiteindelijk komt de wet in de Tweede Kamer, die de wet kan wijzigen, aannemen of verwerpen. 

De Eerste Kamer heeft het laatste woord

Een in de Tweede Kamer aangenomen wet gaat door naar de Eerste Kamer. Een wet treedt namelijk pas in werking als de Eerste Kamer de wet heeft aangenomen. En nu gaat dus het belang van de Provinciale Statenverkiezingen spelen, want wíe zitten er in die Eerste Kamer?

Waarom elke partij úw stem willen hebben

De 75 leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de Provinciale Staten. En omdat ú de leden van de Provinciale Staten kiest, heeft u indirect invloed op de samenstelling van de Eerste Kamer. Als het zittende kabinet in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft, wordt het moeilijker om wetten aangenomen te krijgen. Op dit moment heeft kabinet Rutte-III, bestaand uit VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, een krappe meerderheid in de Eerste Kamer. Dat kan echter na de Provinciale Statenverkiezingen en de verkiezingen voor de Eerste Kamer zomaar anders zijn. Vandaar ook dat alle politieke partijen flink campagne voeren voor de komende verkiezingen.

Auteur 
Bron 
  • ProDemos
  • Eerste Kamer
  • Parlement.com