Wie geld leent, moet daarvoor betalen. Toch? Niet altijd, want sinds kort is er sprake van ‘negatieve rente’: wie geld leent, krijgt dan geld toe. Dat klinkt als goed nieuws, maar is het dat ook?
Voordat je meteen naar de bank gaat om geld te lenen en daarop geld toe te krijgen: de negatieve rente geldt vooral voor obligaties: dat zijn verhandelbare leningen tussen landen en bedrijven. Grote kredietverstrekkers kunnen dus van deze negatieve rente profiteren. Particulieren niet.
Geld toe bij een lening?
Tot voor kort leende een land of bedrijf geld uit en kreeg daarvoor rente. Omdat deze investeringen veel zekerheid bieden zijn ze bijvoorbeeld populair bij pensioenfondsen. Door onder meer lage inflatie en vergrijzing is er nu zoveel vraag naar obligaties dat de prijs daarvan hoger ligt dan het rendement dat het oplevert. Wie een obligatie uitschrijft krijgt dus geld toe. Vooral voor landen en enkele grote bedrijven is dat goed nieuws: ze kunnen met geld toe, geld lenen. Voor investeerders, zoals pensioenfondsen, is dat slecht nieuws: zij hebben minder, geen of zelfs een negatief rendement op hun vermogen als ze dat op een zekere manier willen investeren.
Door de hoge vraag naar obligaties bestaat er wel een kans dat een investeerder zo’n obligatie later met een beetje winst kan verkopen. Maar dat is een risico waar je juist zekerheid wil. Veel investeerders kunnen niet om obligaties heen en kiezen dus liever voor zekerheid met een beetje verlies, dan voor aandelen met kans op meer rendement met een nog hoger risico.
Wat betekent dit voor mijn pensioen?
Voor pensioenen is dit slecht nieuws. Om toezeggingen in de toekomst te kunnen berekenen moeten de fondsen rekenen met deze historisch lage rente. Dat zorgt ervoor dat de dekkingsgraad laag is en, waarschijnlijk, nog lang blijft. Dat kan er toe leiden dat pensioenfondsen moeten korten. Voor onder meer Metaal, dreigt dat al vanaf 2020. Ambtenaren (ABP) en Zorg (PFZW) staan er daardoor ook steeds belabberder voor. Daar dreigt korten vanaf 2021.
Moet ik gaan betalen voor spaargeld?
Meestal niet. Bij de meeste banken geven nog een klein beetje rente op spaargeld. Voor een betaalrekening betaal je snel enkele tientjes per jaar. Alleen de ‘miljonairsbank’ Van Lanschot brengt vanaf 2,5 miljoen spaargeld een negatieve rente in rekening.
Wordt mijn hypotheek goedkoper?
In Denemarken biedt de Jyske Bank een hypotheekrente van -0,5 procent met een looptijd van 10 jaar. Als je daar geld leent voor een huis, krijg je dus uiteindelijk geld toe. Daar staat tegenover dat Jyske bank ook een negatieve rente rekent voor spaargeld. De hypotheekrente kan dus ook in Nederland verder dalen, maar de verwachting is dat deze koppeling blijft bestaan, omdat banken hun geld deels verdienen met het verschil tussen spaarrente en hypotheekrente. Met andere woorden: als de hypotheekrente negatief wordt, wordt de spaarrente waarschijnlijk nóg negatiever.
Bron: Elsevier