De pensioenonderhandelingen tussen werkgevers, vakbonden en de overheid krijgen een onverwachte wending. Volgens direct betrokkenen liggen er plannen om de rekenrente helemaal af te schaffen. Dat zou het einde van pensioenkortingen kunnen betekenen. Maar daar staat wel wat tegenover.
Dat schrijft de Telegraaf.
De sociale partners (werkgevers, werknemers en de overheid) stoeien al maanden met de verdere uitwerking van het pensioenakkoord. Eén van de hete hangijzers is de zogeheten rekenrente. Pensioenfondsen zijn nu gedwongen daarmee te berekenen of ze genoeg vermogen hebben om aan toekomstige verplichtingen te voldoen. Maar deze rekenrente is extreem laag, waardoor de fondsen zich naar eigen zeggen arm moeten rekenen. En dat terwijl ze honderden miljarden in kas hebben en het op de beurs meezit.
De roep om iets aan de rekenrente te doen is er daarom al langer.
De Telegraaf meldt nu dat ambtenaren modellen onderzoeken, waarbij deze rekenrente helemaal verdwijnt. Dat klinkt als goed nieuws, maar daar staat wel wat tegenover. Ook de pensioenaanspraak verdwijnt en dat maakt toekomstige pensioenen (veel) onzekerder. Want nu is het pensioen gebaseerd op het gemiddelde salaris. Wat er ook gebeurt: gepensioneerden hebben daar in principe recht op. Tenzij er omstandigheden zijn, zoals de lage rente of tegenvallende beleggingsresultaten, waardoor fondsen niet aan deze verplichtingen kunnen doen. Dan stijgen de pensioenen niet mee met de inflatie (indexatie) of wordt er in het uiterste geval gekort. Dat is pijnlijk, maar dankzij deze pensioenaanspraak als basis, zijn de pensioenen redelijk ‘stabiel’.
Dat verandert als het principe van de pensioenaanspraak vervalt. In dat geval stoppen werknemers geld in de pensioenpot, werkgevers vullen dat aan, de fondsen beleggen dat geld en als je met pensioen gaat, moet je maar zien wat er in je eigen pensioenpot zit. Dat opgebouwde vermogen bepaalt dan je pensioen. Je hebt geen aanspraak op een bepaald bedrag per maand: het pensioen ‘is dan wat het is’. En zo zijn de pensioenfondsen verlost van de rekenrente. Het mogelijke voordeel dat deze aanpassing oplevert komt dan deels bij de gepensioneerden. Maar het risico ook!
Volgens deskundigen is deze uitruil van rekenrente voor pensioenaanspraak een radicale wending in de pensioen onderhandelingen. Na jarenlang onderhandelen heeft minister Koolmees nu haast: hij wil voor de zomer een uitgewerkt akkoord. Maar het is zeer de vraag of alle betrokkenen met deze plannen instemmen.
