De tempels van Malta in Leiden

Getty Images

Wie niet naar Malta kan of wil reizen, bezoekt de nieuwe tentoonstelling ‘Tempels van Malta’ in het Rijksmuseum van Oudheden aan het Rapenburg in Leiden. Die is gewijd aan de wereldberoemde tempels op deze eilandengroep in de Middellandse Zee, die de oudste ter wereld zijn. Zelfs duizend jaar ouder dan de piramides van Egypte.

Dat de prehistorische boeren op Malta, die er tussen 3600 en 2500 voor Christus leefden, geen bebaarde woestelingen waren maar slimmeriken met een grote kennis van bouwkunde en astronomie, is duidelijk te zien. Sommige stenen blokken zijn bijvoorbeeld wel zes meter hoog en wegen twintigduizend kilo. Hoe hebben de toenmalige bewoners die met spierkracht en zonder moderne werktuigen op elkaar kunnen stapelen? De tempels van Ggantija, Ta ‘Hagrat, Skorba, Hagar Qim, Mnajdra en Tarxien zijn zo bijzonder dat Unesco ze op de Werelderfgoedlijst heeft gezet.

Raadselachtig is ook het einde van deze bloeiperiode in de prehistorische geschiedenis van Malta. Na bijna duizend jaar is het met de voorspoed van de eilanden gedaan. De tempels en beelden zijn met opzet vernietigd en honderd jaar lang lijken de Maltese eilanden verlaten.

De tentoonstelling laat onder meer filmbeelden zien van een zwevende robotcamera boven tempelmaquettes, waardoor het lijkt alsof je er persoonlijk een kijkje neemt. Daarnaast zijn er delen van tempelversieringen, werktuigen, versierd aardewerk en sieraden te zien. De expositie sluit af met een van de kleinste voorwerpen: een beeldje van twee centimeter uit 3200 voor Christus, gevonden in de tempels van Tarxien. Het stelt twee mensen voor die elkaar liefdevol omhelzen. Bij de tempels zijn ook de beroemde beeldjes van wulpse vrouwenlichamen gevonden, de zogenaamde ‘fat ladies’. Drie exemplaren zijn in Leiden te zien.

De tentoonstelling ‘Tempels van Malta’ loopt tot 31 oktober. Vooraf je kaarten reserveren is verplicht op www.rmo.nl/malta

Auteur