Hoe kom je ervan af?
Nierstenen zijn steenvormige afwijkingen in het nierbekken, gemaakt uit minerale zuren en zouten. Ze ontstaan doordat de zouten in de urine kristallen gaan vormen, vooral calcium- en oxalaatkristallen. Bijvoorbeeld door te weinig drinken, verstoring van de zuurgraad (pH) van de urine of een tekort aan citraat dat de vorming van stenen tegengaat. Maar hoe kom je er weer vanaf?
Nierstenen zijn in de westerse wereld een toenemend probleem, dat waarschijnlijk samenhangt met onze veranderende levenswijze en eetgewoonten. Veel mensen hebben nierstenen zonder dat ze het zelf weten. Zo lang de niersteen gewoon blijft zitten waar hij zit, voelt u er namelijk niets van. Vaak worden ze spontaan uitgeplast als ze nog maar klein zijn. Maar als ze groter worden en zich binnen de nieren verplaatsen of door de urineleider trekken, kunnen ze voor hevige pijnklachten zorgen.
Help, heb ik nierstenen?
Hoe weet u nu of het om een niersteen gaat? Er zijn verschillende klachten waarbij de alarmbellen gaan rinkelen. De Nierstichting noemt de volgende symptomen:
- Acuut hevige krampende pijn in de lende met uitstraling naar de lies (niersteenkoliek)
- Wanneer de steen zich door de urinewegen beweegt, kan de pijn naar een andere plaats in het lichaam verschuiven of in kracht toenemen
- Bewegingsdrang en onrust: patiënt kan niet stil zitten of liggen
- Misselijkheid en braken
- Bloed in de urine
- Pijn bij plassen en drang om te plassen
Behandeling van nierstenen
Vaak beland iemand met dit soort klachten in het ziekenhuis. Hier kan de diagnose nierstenen bevestigd worden, eventueel door middel van radiologisch onderzoek. Behandeling van nierstenen is niet altijd nodig, zeker niet als de steen geen pijn of infecties veroorzaakt en de nierfunctie er niet onder lijdt. De kans dat een steen tijdens of binnen twee maanden na de aanval spontaan wordt uitgeplast is zo'n 85-95 procent. Dit kan heel pijnlijk zijn, maar gelukkig veroorzaken de stenen meestal geen blijvende schade. In zo’n geval is het voldoende om een paar pijnstillers te nemen en veel water te drinken om ervoor te zorgen dat een niersteen snel het lichaam verlaat.
Naar de uroloog
Als een niersteen toch verwijderd moet worden, heeft de uroloog daar verschillende technieken voor. Bekend is de niersteenvergruizer die de stenen door middel van schokgolven in kleine steentjes verpulvert die gemakkelijk kunnen worden uitgeplast. Een laserbehandeling doet in principe hetzelfde. Ook kan de uroloog kiezen voor een operatie. Nierstenen komen vaak terug, zodat na de eerste keer meestal een onderzoek wordt ingesteld naar de oorzaken van de steenvorming. Als u een verhoogd risico hebt op constant terugkerende nierstenen, kan de arts een preventieve behandeling aanraden om dit risico te verminderen. Maar u kunt zelf ook actief maatregelen nemen om nierstenen zoveel mogelijk te voorkomen. Die komen vooral neer op veel water drinken en u aan een aantal dieetvoorschriften houden.
