Jodium: nodig voor je schildklier

In onze voeding zit van nature niet veel jodium. Je vindt jodium vooral in zee-, grond- en drinkwater. Via deze weg komt er wel een beetje in onze voeding terecht, bijvoorbeeld in zeevis, groenten en eieren. Ook melk- en melkproducten leveren en bijdrage aan de jodiuminname.

 

Verder mag jodium toegevoegd worden aan brood, broodvervangers en ontbijtgranen, vleesproducten en keukenzout en keukenzoutproducten. Dit is in de Warenwet vastgelegd. Bij zout staat vaak op het etiket of jodium is toegevoegd. In zeezout zit nauwelijks jodium.

 

Normaal gesproken zijn zes boterhammen per dag genoeg om voldoende jodium binnen te krijgen. Ook is het goed om regelmatig zeevis te eten. 

 

De meeste Nederlanders krijgen voldoende jodium binnen via het eten. Een tekort ontstaat alleen als je te weinig brood eet of geen zout gebruikt waar jodium in zit. Daarbij bevat de schildklier een grote voorraad jodium waarmee je jaren vooruit kunt. Als je wel te weinig binnenkrijgt, merk je dit meestal pas na jaren. 

 

Bij een tekort aan jodium kan krop of struma ontstaan. Hierbij gaat de schildklier langzamer werken. Ook kan de klier opzwellen. Kinderen met een jodiumtekort krijgen soms te maken met en groeiachterstand, een verminderd leervermogen of dwerggroei. Ook bij volwassen kan het denkvermogen verminderen. Daarnaast houden de weefsels vocht vast en vertragen de reacties.

Als je schildklier goed functioneert, kan het lichaam een teveel aan jodium prima verdragen. Alleen mensen met een schildklierafwijking of een jodiumtekort reageren soms gevoelig op een te grote hoeveelheid jodium. De werking van de schildklier wordt dan verstoord met klachten als slapeloosheid, nervositeit, toename van eetlust en gewichtsverlies tot gevolg.

In Nederland is geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor jodium opgesteld. Daarom worden vaak de Amerikaanse richtlijnen aangehouden. Voor volwassen is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid 150 microgram. Overige aanbevelingen vind je in onderstaande tabel.

 

De maximale veilige dosis voor jodium is voor volwassenen 600 microgram per dag. Bij de veilige dosis gaat het om een gemiddelde waarde met een ruime marge. Eenmalig of kortdurende overschrijding van deze dosis geeft dus niet direct gevaar. Voor kinderen geldt een lagere maximale veilige dosis (200 tot 500 microgram afhankelijk van de leeftijd).