Wat te doen als je hartkloppingen hebt?

Wat zijn hartkloppingen?

Men spreekt van hartkloppingen als je hartslag opeens afwijkt van zijn normale tempo en ritme. De meeste mensen hebben zestig tot negentig hartslagen per minuut als ze in rust zijn. Daarbij klopt het hart meestal redelijk regelmatig. Door verschillende factoren kan hierin verandering komen, bijvoorbeeld bij stevige inspanning. Dan kan je hart opeens veel sneller gaan kloppen en word je je meer bewust van je hartslag. Deze kan opeens wel honderdzestig slagen per minuut tellen. Bij sommige mensen uiten hartkloppingen zich juist als extra harde bonzen, of als overslagen, waarbij de hartslag een onregelmatig ritme heeft. Soms voel je je hart in je hals of ergens anders in je lichaam kloppen.

Een snelle hartslag, harder bonzend hart of onregelmatig hartritme kan verschillende oorzaken hebben, zoals inspanning, emoties of bepaalde stimulerende stoffen. Er kan ook een medische oorzaak zijn, zoals hartaandoeningen, schildklieraandoeningen en bloedarmoede. Hartkloppingen komen bij veel mensen wel eens voor. Meestal gaan ze vanzelf over en zijn ze niet ernstig. Bij sommige medische aandoeningen is het wel nodig om bijvoorbeeld medicatie te nemen die je hart weer regelmatig laat slaan.

Oorzaken van hartkloppingen

Hartkloppingen kunnen veel verschillende oorzaken hebben, zoals:

• flinke inspanning
• hevige emoties, zoals stress, angst en woede
• gebruik van cafeïne (in koffie en thee, energiedrankjes, cola en chocolade)
• roken
• veel gegeten hebben
• gebruik van drugs en alcohol
• bepaalde medicijnen
• in de bergen verblijven

Naast deze veelvoorkomende oorzaken, zijn er ook medische aandoeningen die voor hartkloppingen kunnen zorgen, zoals:

• hartaandoeningen
• schildklieraandoeningen
• bloedarmoede
• longontsteking
• een hoge bloeddruk
• hyperventilatie
• allergische reacties
• diabetes mellitus
• koorts
• uitdroging

Symptomen hartkloppingen

Hartkloppingen kunnen verschillende symptomen met zich meebrengen, zoals:

• een plotselinge versnelling van de hartslag
• een hard bonzende of dreunende hartslag
• een onregelmatig hartritme, met bijvoorbeeld overslagen

Daarnaast kun je nog bijkomende klachten hebben, zoals:

• een onrustig gevoel
• buiten adem zijn
• duizeligheid
• een licht gevoel in je hoofd
• een droge mond
• tintelingen en/of slapte
• hoofdpijn

Deze symptomen kunnen plotseling optreden, maar zich ook geleidelijk opbouwen. Ook kunnen ze van het ene op het andere moment weer voorbij zijn, of geleidelijk aan afnemen. Vaak is even rustig gaan zitten of liggen voldoende om de klachten vanzelf over te laten gaan. In bepaalde gevallen moet je wel contact opnemen met je huisarts, namelijk:

• bij pijn op de borst
• bij benauwdheid
• bij misselijkheid, bleek zien en/of zweten
• bij hevige duizeligheid of flauwvallen
• als je hartkloppingen vaak terugkeren en je er erg veel last van hebt

Hoe wordt de diagnose hartkloppingen gesteld?

Kom je bij de huisarts met hartkloppingen, dan zal deze je vragen stellen over de aard en ernst van je klachten, om zo te kijken of er een duidelijke oorzaak voor te vinden is. Je kunt ook zelf proberen goed in de gaten te houden onder welke omstandigheden je klachten zijn begonnen, zodat je hierover goede informatie kunt geven.

Meestal zal de huisarts je lichamelijk onderzoeken, luisteren naar je polsslag en je bloeddruk meten. Zo nodig kan er ook een hartfilmpje (ECG) gemaakt worden. Dit is een snel en pijnloos onderzoek, waarbij je elektroden op je borst geplakt krijgt. Deze sturen informatie door naar apparatuur die je hartslag heel precies in beeld kan brengen. Zo'n ECG is altijd een momentopname, dus het kan zijn dat je net op dat moment geen hartkloppingen hebt.

Eventueel kan de huisarts of een cardioloog ervoor kiezen om andere onderzoeken te doen, zoals een Holteronderzoek. Hierbij draag je ook de elektroden en zijn deze verbonden aan een klein, draagbaar apparaatje dat je makkelijk aan je lichaam kunt bevestigen. Dit neemt gedurende 24 of 48 uur je hartslag op, terwijl jijzelf bijhoudt wat je van moment tot moment doet. Later wordt de opname geanalyseerd door een specialist. Zo kan makkelijker bekeken worden wat je klachten veroorzaakt. Daarnaast zijn er nog andere onderzoeken mogelijk, zoals een inspanningstest, waarbij er een ECG wordt gemaakt en andere metingen worden gedaan terwijl jij je inspant, bijvoorbeeld op een hometrainer of loopband.

Risicofactoren/-groepen

Risicofactoren voor hartkloppingen zijn onder andere:

• hevige emoties
• stevige inspanning
• verblijf in de bergen
• zware maaltijden
• cafeïne
• alcohol
• drugs
• bepaalde medicatie
• roken
• uitdroging

Tot de risicogroepen behoren onder andere mensen:

• met hartafwijkingen
• met schildklieraandoeningen
• met bloedarmoede
• met longontsteking
• met een hoge bloeddruk
• met hyperventilatieklachten
• met bepaalde allergieën
• met diabetes mellitus
• met koorts

Behandeling van hartkloppingen

Hartkloppingen die veroorzaakt worden door bovengenoemde risicofactoren kun je meestal zelf verhelpen, of ze gaan vanzelf over. Let goed op je stressniveaus, beperk de inname van koffie, alcohol en andere stimulerende stoffen en rook niet.

Vermoed je dat andere medische aandoeningen of bepaalde medicijnen je klachten veroorzaken, overleg dan met je huisarts. Deze kan eventueel andere medicatie voorschrijven.

Heb je een bepaalde hartafwijking, dan is medicatie vaak ook een goede manier om je klachten te verminderen. Er zijn medicijnen die je hartritme beïnvloeden, zoals bètablokkers, calcium-blokkers en andere zogenaamde anti-aritmica. Meestal kun je deze zelf thuis innemen in tablet- of capsulevorm. Zijn de klachten ernstig, dan is het soms nodig om ze toe te dienen via een infuus in het ziekenhuis. In sommige gevallen kunnen kalmerende medicijnen voorgeschreven worden, als emotionele problemen of ernstige stress de oorzaak zijn.

Prognose

Hartkloppingen kunnen heel vervelend zijn, maar meestal zijn ze niet ernstig en gaan ze vanzelf over. Sommige mensen maken zich er toch erg ongerust over. Probeer kalm te blijven en rustig adem te halen als je er last van hebt. Meestal gaan ze vanzelf over. Heb je er regelmatig last van? Houd dan bij onder welke omstandigheden, zodat je misschien een oorzaak kunt vinden. Minder cafeïne en alcohol consumeren kan al veel verschil maken, net als stoppen met roken. Probeer ook manieren te vinden om minder last te hebben van stress. Helpt dit allemaal niet, dan kan een arts je meestal medicijnen voorschrijven die je klachten verminderen.