Pleurale effusie is een abnormale vochtophoping tussen de borstvliezen.
In de ribbenkast worden de longen omgeven door een vochtig, dubbelgelaagd membraan, het borstvlies (medische benaming: pleura). In normale omstandigheden is er een kleine hoeveelheid vloeistof die zorgt voor smering van de borstvliesoppervlakken. Pleurale effusie is een abnormale vochtophoping tussen de borstvliezen.
Er zijn twee soorten pleurale effusie. Transsudatieve effusie wordt veroorzaakt door een onderliggende ziekte of aandoening; deze ziekte/aandoening verstoort de normale druk in de longen, waardoor de bloedvaten in de borst overmatig vocht uit de pleuraholte niet voldoende kunnen verwijderen. Aandoeningen waardoor transsudatieve effusie kan ontstaan zijn onder meer congestief hartfalen, cirrose en atelectase. Ook kunnen bepaalde medische procedures, zoals peritoneaaldialyse, met transsudatieve effusie samenhangen.
Exsudatieve effusie (uittreding van ontstekingsvocht) wordt veroorzaakt door longziekten met ontsteking van het borstvlies. Vochtuitstorting (exsudatie) vindt plaats wanneer het borstvlies ontstoken raakt en het vocht de vliezen niet kan passeren. Aandoeningen waardoor exsudatie kan ontstaan zijn onder meer kanker, lymfoom, longembolie, tuberculose, asbestgerelateerde ziekten en letsel.
Symptomen van pleurale vochtuitstorting zijn bijvoorbeeld kortademigheid, pijn op de borst en hoesten. De arts beluistert de borst met een stethoscoop om te horen of er sprake is van verminderde ademhaling of van hoorbare wrijving van de borstvliezen tijdens de ademhaling.