Het UMC Utrecht ontwikkelde een rekenmodel waarmee resultaten van grote klinische studies naar het individu vertaald kunnen worden. Het model voorspelt je extra levensjaren na het wel of niet starten van een behandeling.
Zorgverleners behandelen grote groepen mensen met risicofactoren om bij één iemand ervan een ernstig probleem te voorkomen. Doordat mensen onderling erg verschillen, is het gemiddelde effect van een behandeling dat bij grote klinische trials naar voren komt, niet op iedereen van toepassing.
"Bij 30 personen met hypertensie wordt de bloeddruk met medicijnen verlaagd om een ernstig vaatprobleem, zoals een herseninfarct, te voorkomen. Toch zou één iemand dat herseninfarct maar krijgen en behandel je dus 29 patiënten voor niets. Je weet alleen van tevoren niet wie die ene persoon is. Zo’n rekenmodel helpt overbehandeling te verminderen", legt Frank Visseren, internist-vasculair geneeskundige, uit.
Statistische trucs
Vooral ook het geven van een levenslange voorspelling over winst in gezonde jaren is nieuw. "Dit is mogelijk door een combinatie aan nieuwe statistische trucs, die we samen met collega’s van Harvard University in Boston ontwikkelden en toepasten op gegevens van een reeds afgerond klinisch onderzoek, waarvan de deelnemers wel 17 jaar werden gevolgd. Hierdoor konden we meteen kijken of de voorspelling na al die tijd nog klopt. En ja hoor; als een bus. Dat maakt het model heel bruikbaar", arts in opleiding tot internist Jannick Dorresteijn.
Met de tool willen de onderzoekers zowel de zorgverlener als de patiënt helpen een goede keuze te maken over een eventuele behandeling. Dorresteijn: "Je kunt deze informatie heel makkelijk uitleggen. Mensen hebben namelijk wel een idee wat ze een jaar levenswinst waard vinden, in tegenstelling tot een risicoverlaging die nu nog veel wordt aangehaald."
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in The BMJ.
- UMC Utrecht
