Vraag van de week: Samenwonen en alimentatie

Vraag van de week

Getty Images

Mijn vriend en ik wonen al geruime tijd samen, maar we gaan toch weer apart verder. Na mijn echtscheiding kreeg ik van mijn ex-man geruime tijd alimentatie. Heb ik - omdat mijn vriend veel meer inkomen heeft dan ik - daar nu ook weer recht op?

U geeft aan dat u en uw vriend samenwonen, dus niet gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Van rechtswege hebt u dan geen recht op alimentatie. Wel kan het zijn dat u en uw vriend in de samenlevingsovereenkomst afspraken hebben gemaakt over het uit elkaar gaan en hoe de een de ander helpt. Is er niets afgesproken dan is er ook geen alimentatierecht. Wel kan uw vriend vanuit een gevoeld verantwoordelijkheidsgevoel een (periodiek) bedrag betalen aan u. Dat zou ik dan geen alimentatie noemen, maar een natuurlijke verbintenis.

Iets anders is het pensioen dat u mogelijk van uw vriend krijgt. Wanneer u in de samenlevingsovereenkomst afspraken hebt gemaakt over de verdeling van de ouderdomspensioenen van uw beiden, dan hebt u daar mogelijk ook recht op na het uit elkaar gaan. U moet dan wel uw beider pensioenfondsen informeren. Overigens zijn pensioenfondsen niet verplicht om mee te werken aan wat u met uw samenwoonpartner hebt afgesproken.

Informeer dus beiden eerst bij uw pensioenfonds of verdelen van het ouderdomspensioen mogelijk is. Werken de pensioenfondsen niet mee, dan kunt u samen een bedrag afspreken waar u recht op hebt als uw ex-partner pensioengerechtigd wordt. Wel keren de meeste pensioenfondsen een bijzonder partnerpensioen als uw ex-samenwoonpartner overlijdt. Om dat recht te krijgen moeten de pensioenfondsen wel op de hoogte zijn van uw samenwonen. 

Samenwonen is voor velen een ontspannen manier van samenwonen, niet de emotionele belasting van een huwelijk en toch wat geregeld. Toch is het nodig om voorafgaand of tijdens het samenwonen goede afspraken te maken over wanneer het mis gaat. Dat betreft het uit elkaar gaan, maar ook bij overlijden van een van de partners (in de vorm van een testament), omdat de wet veel niet geregeld heeft voor samenwoners. Hebt u in uw samenlevingsovereenkomst niets geregeld over alimentatie, dan hebt u dus nergens recht op. Wel kunt u als u uit elkaar gaat met uw aanstaande ex-partner alsnog afspraken maken over elkaar helpen na het opbreken van de samenleving. 
 
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus magazine.