Het nieuwe regeerakkoord belooft vooruitgang voor bijna iedereen. Maar verschillende media wijzen op addertjes onder het gras.
Het nieuwe kabinet van VVD, CDA, D66 en Christenunie presenteerde onlangs het regeerakkoord. Weekblad Elsevier pluisde alle plannen na en kwam tot de ontdekking dat de plannen niet alleen maar meevallen.
Zo belooft Rutte III een lagere inkomensbelasting en hogere belastingkortingen. Daar staat dan een hogere BTW en hogere energiebelasting tegenover. Maar per saldo zou dat toch een lastenverlichting van ruim 6 miljard euro opleveren. Vijf miljard daarvan was al toegezegd.
Maar de grootste adder onder het gras is een voetnoot bij de zorgbijlage. Daarin staat dat het nieuwe kabinet de nieuwe lage belastingschijf gaat verhogen. Werkgevers moeten meer arbeidsongeschiktheidspremie gaan betalen. Die ‘belastingverhoging’ valt niet direct op, dankzij de nieuwe ‘vlaktaks’. We gaan vanaf 2019 van 4 naar 2 schijven.
Volgens Elsevier zou de belastingschijf nog lager zijn als de overheid deze meevaller niet zou afromen:
“Aangezien burgers de helft van de zorg bekostigen via de zorgpremie en het eigen risico (werkgevers betalen de andere helft), is het aannemelijk dat ook de helft van deze 2 miljard euro aan lastenverhogingen, bij burgers terecht komt: 1 miljard euro.”
Tegelijkertijd stijgt door het bevriezen van het eigen risico in de zorg ook de zorgpremie. Dat kost de bevolking ook een half miljard euro per jaar. Die rekening komt ook bij de burgers te liggen. Of zoals Elsevier stelt:
“Onder Rutte III moeten meevallers bij de zorgpremie aan de schatkist worden afgedragen en worden tegenvallers op het bordje van de burger neergelegd.”
Koopkracht omlaag voor één op de acht
Gepensioneerden gaan er dankzij het regeerakkoord wel enigszins op vooruit, schrijft de Volkskrant maar mensen met werk twee keer zoveel. De koopkracht van werkenden stijgt volgens het Centraal Planbureau met 1,4 procent per jaar. Gepensioneerden hebben elk jaar 0,7 procent meer te besteden. Dat komt mede doordat zij nadeel hebben van de verwachte hogere inflatie, maar hun pensioen niet de hogere lonen volgt.
Uit de cijfers van het CPB blijkt ook dat de maatregelen betekenen dat 12 procent van de gepensioneerden erop achteruit gaat - vooral gepensioneerde paren. Voor minder dan 2 procent van de mensen met een baan pakt het regeerakkoord nadelig uit voor de portemonnee.
Zorg: wijkverpleging in de knel
De recente problemen in verpleeghuizen zullen zich onder het nieuwe kabinet verplaatsen naar de wijkverpleging, daarvoor waarschuwen Hugo Borst en Carin Gaemers, initiatiefnemers van het manifest Scherp op ouderenzorg in het Nederlands Dagblad.
Ze wijzen erop dat het regeerakkoord 1,9 miljard euro weghaalt bij de specialistische zorg, waaronder ook huisartsen en de wijkverpleging vallen. Terwijl ouderen steeds langer thuis blijven wonen en daardoor juist van die twee vormen van zorg afhankelijk zijn. ‘Wij begrijpen hier niets van, er zijn nu al problemen in de thuiszorg’, zegt Borst. ‘Wat in de verpleeghuiszorg is misgegaan, gaat zich straks herhalen in de wijkverpleging.’
Stil verhongeren
In NRC omschrijft columniste Jutta Chorus de gevolgen voor ouderen van het bezuinigen op de wijkverpleging:
Wijkverpleegkundige Nienke Morren, die met haar team de oostzijde van Zwolle bestrijkt, bezoekt dagelijks oude mensen zonder geld en met diabetes. Ze schakelt vrijwilligers van de kerk in om op ze te letten. Ze ziet mensen stil verhongeren – die worden bijgevoed door de maaltijdzorg. „De verantwoordelijkheid voor al die mensen in al die huizen is zwaar”, zegt ze. „We zijn met te weinig. Gisteren zeiden twee collega’s me: ‘Ik houd het niet meer vol’.”
De schrijfster vraagt zich af: De leraren krijgen meer geld, de politie ook. In dat rijtje worden ook altijd de verplegers genoemd. En zijn wijkverpleegkundigen soms geen verplegers?