Successierecht, de belasting die u afdraagt bij een erfenis. Het is de meest gehate belasting van Nederland.
Dit artikel stamt uit 2009 en de inhoud kan verouderd zijn. Lees nieuwe informatie over belastingen op www.plusonline.nl/belastingspecial
Het successierecht is de meest gehate belasting, gevolgd door accijns op brandstoffen. Dat blijkt uit het belastingonderzoek van Plus Magazine, uitgevoerd door TNS NIPO. Opvallend is dat van de 1200 ondervraagden jong én oud de erftaks of ‘sterftaks’ het scherpst veroordelen uit een lijst van 25 belastingen.
Het idee dat de staat nog ‘een graai’ doet nadat er al een leven lang belasting over het geld is betaald, stuit alle generaties tegen de borst. Maar er zijn ook verschillen tussen de generaties. Zo hebben 50-plussers minder moeite met de accijns op tabak en alcohol en de wegenbelasting dan 50-minners. Die storen zich op hun beurt nauwelijks aan energieheffingen.
Geen verband.
Er blijkt geen verband tussen de hoeveelheid belasting die we betalen en de mate waarin we een hekel hebben aan zo’n heffing. Met dank aan de vrijstellingen, zullen velen de erftaks nooit hoeven op te hoesten. Het levert de staat ‘slechts’ €2 miljard per jaar op. Ook de impopulaire brandstofaccijns valt weg bij wat we aan BTW en loonbelasting afdragen. Waarvóór we moeten betalen is dus een veel grotere bron van ergernis dan hoevéél we moeten afdragen.
Tegenstrijdige emoties
‘‘Belastingen roepen heftige, maar tegenstrijdige emoties op”, stelt onderzoeker Marleen Jonker van TNS NIPO. Het viel haar op dat bijna de helft van de ondervraagden ‘overwegend positieve ervaringen’ met de belastingaangifte zegt te hebben.
‘‘Uit de antwoorden op veel andere vragen ontstaat echter een vrij negatief beeld. Maar deze vraag verklaart hoe mensen er achteraf over denken. Aangifte doen lijkt daarmee wel een beetje op een bevalling. We zien er tegenop, het duurt te lang, het kost veel moeite, maar als het allemaal achter de rug is zijn we tevreden met het resultaat”, aldus Jonker.
Miljoenen belastingbetalers moeten de komende dagen dus nog met frisse tegenzin aan de slag, want 1 april – de cruciale inleverdatum – komt weer met rasse schreden naderbij. Het doen van aangifte is er in de loop der jaren slechts voor één op de drie 65-plussers makkelijker op geworden. Zo’n 40 procent van jong en oud ziet er elk jaar weer tegenop om aangifte te doen. Eén op de drie maakt zich zelfs wel eens zorgen over de belastingaangifte.
Machteloze gevoelens
De gevoelens die de aangifte oproept zijn van alle leeftijden. En ze zijn overwegend negatief: geërgerd, machteloos, ongemak en afkeer. ‘Rustig’ is het enige lichtpuntje in de top vijf. Helemaal onderaan de lijst van 24 uiteenlopende emoties bungelen ‘vrolijk’ en ‘dankbaar’. De Belastingdienst herkent zich desgevraagd niet in het onderzoek en noemt de resultaten ‘suggestief’. De fiscus wil als uitvoerende dienst verder echter niet op het onderzoek reageren.
Mag het simpeler?
Bijna de helft van de ondervraagden vindt dat de aangifte veel te veel tijd kost en bijna driekwart is de mening toegedaan dat de aangifte gemakkelijker gemaakt moet worden. Desondanks zijn belastingbetalers tot 50 jaar gewend aan blauwe enveloppen met meevallers. Een derde van hen krijgt jaarlijks €1000 of meer terug van de fiscus. Dat is heel anders voor de 65-plussers. Eén op de drie senioren moet aan het eind van het jaar nog wat bijbetalen. Meestal gaat het dan om een bedrag tussen de €100 en €500. Dit komt doordat het inkomen na pensionering wijzigt. Soms wordt dan te weinig ingehouden, waarna de Belastingdienst de boel aan het eind van het jaar rechttrekt.
Onze belastingspecial
Wat u kunt doen als de inhoud van een blauwe envelop tegenvalt, leest u ook in deze special. Een flink deel van de 50-plussers (21 procent) moeten we overigens teleurstellen. Als zij zouden weten hoe ze kunnen ‘sjoemelen’ om meer geld terug te krijgen, zouden ze het doen. Maar tips om te sjoemelen zult u in Plus Magazine niet vinden. Wel vindt u bonafide tips die u veel geld kunnen besparen.