Wat als ik door mijn ziekte geen mondkapje kan dragen?

Voor mensen die vanwege een beperking of ziekte geen mondkapje kunnen dragen geldt een uitzondering. De uitzonderingen waarom het gaat, staan duidelijk uitgelegd op de website van de Rijksoverheid:

• Mensen die vanwege hun beperking of ziekte fysiek niet in staat zijn een mondkapje te dragen of op te zetten. Bijvoorbeeld door een aandoening aan hun gezicht;
• Mensen die door het dragen van een mondkapje last krijgen van hun gezondheid. Bijvoorbeeld door een longaandoening;
• Mensen die ernstig ontregeld raken van het dragen van een mondkapje. Bijvoorbeeld vanwege een verstandelijke beperking of psychische aandoening;
• Begeleiders van mensen die afhankelijk zijn van non-verbale communicatie, zoals liplezen.

Als je onder de uitzondering valt, moet je kunnen aantonen waarom je in aanmerking komt voor uitzondering van de mondkapjesplicht. Politie, boa's, personeel van een winkel of een OV-bedrijf kunnen je vragen om bewijs. Dit kan bijvoorbeeld door je hulpmiddel, medicatie of een briefje van je arts, zorgverlener of zorgorganisatie te laten zien. Als je maar aannemelijk kan maken dat je niet aan de mondkapjesplicht kan voldoen.

Je bent niet verplicht om medische gegevens te laten zien, maar dat kan wel. Dan moet je op een andere manier kunnen tonen dat je onder een uitzondering valt.

Coronaboete

Als je niet wil of kan aantonen dat je onder de uitzonderingsregels valt, dan kan je verzocht worden de ruimte te verlaten of je kan een boete krijgen.

Veel patiëntenorganisaties, zoals bijvoorbeeld het Longfonds, zijn het er niet mee eens dat mensen zelf aannemelijk moeten maken dat ze in de uitzonderingsgroep vallen. Zij vinden het namelijk niet terecht dat de bewijslast bij mensen met een ziekte wordt neergelegd. Deze organisaties pleiten voor andere eenvoudigere oplossingen waarbij geen gebruik gemaakt hoeft te worden van medische gegevens. De standpunten van de patiëntenorganisaties en meer hierover kun je vinden op de site van Ieder(in).

Mogen winkels je de toegang weigeren?

Ja, een winkel is een publieke binnenruimte, dus ook daar is een mondkapje verplicht. Als je kunt aantonen dat je onder de uitzonderingsregels valt dan mag je gewoon boodschappen doen. Anders kan een winkel je de toegang ontzeggen. Je kunt geen boete krijgen van een winkelier. Dat kunnen alleen handhavers. Wel mogen winkeliers vragen of je een geldige reden hebt om geen mondmasker te dragen.

Mag een spatscherm ook?

Een spatscherm, oftewel een faceshield, bedekt de neus en mond niet volledig, en geldt daarom niet als een wettelijk alternatief voor een mondkapje. Als je vanwege een ziekte geen mondkapje kan dragen, maar wel een spatscherm, zou je daar wel voor kunnen kiezen. Handhavers en winkeliers zullen je dan misschien niet meer vragen om aanvullend bewijs. Een spatscherm is alleen op zichzelf niet voldoende bewijs dat je onder de uitzondering valt. Zorg daarnaast dan ook voor voldoende bewijs.

Let op! Koop geen vrijstellingskaarten

Online worden zogenaamde vrijstellingskaarten verkocht, maar deze kaarten hebben geen officiële status. De overheid raadt af om dit soort kaarten te kopen.