Het eerste coronavaccin wordt in de eerste maanden van 2021 verwacht, zo zei minister Hugo de Jonge tijdens de persconferentie op dinsdag 1 september. Een update over hoe het nu staat met de kandidaat-vaccins tegen corona.
Er is nog geen vaccin geregistreerd, maar de kopgroep bevat nu maar liefst 8 vaccins. Zij wordt getest in fase 3 onderzoek, wat wil zeggen dat ze worden getest bij grote groepen mensen. Als de vaccins inderdaad een afweerreactie in het lichaam geven en acceptabele bijwerkingen, dan is registratie de volgende stap. Als alle gegevens zijn gewikt en gewogen, mag het aan mensen worden gegeven. Vandaar de schatting dat het eerste vaccin pas in 2021 klaar zal zijn.
Na de kopgroep volgt nog een groot peloton van zo’n 170 kandidaatvaccins, waarvan 33 in de klinische fase, wat wil zeggen dat zij bij mensen worden getest. Veel kanshebbers dus, maar alle vaccins moeten nog uitgebreid worden getest. In dit proces zullen er veel afvallen. De wereldgezondheidsorganisatie WHO houdt de stand van het onderzoek bij in dit overzicht.
Tuberculosevaccin
Al die coronavaccins zijn nieuw, we weten nog niet goed wat ze zullen doen bij mensen. Er wordt ook onderzoek gedaan naar een oude bekende: het honderd jaar oude BCG-vaccin tegen tuberculose. Een Grieks onderzoek naar ouderen liet zien dat zij minder infecties kregen, na een BCG-prik. Na een 'placebo' prik (zonder werkzame stof) kreeg 42 % van de mensen een infectie, met BCG-prik was het veel minder: 25%. Vooral luchtweginfecties werden tegengehouden. Mogelijk zou het tuberculosevaccin dus ook beschermen tegen de longklachten bij covid. Er wordt nu een vervolgonderzoek gestart naar de bescherming door het BCG-vaccin in 22 ziekenhuizen bij zesduizend kwetsbare ouderen.
In het begin van de coronacrisis werd in Nijmegen en Utrecht een onderzoek opgezet naar dit vaccin bij zorgverleners. De hoop was dat het de zorgverleners zou beschermen tegen covid. De uitslag hiervan is nog niet bekend.
Wie krijgt het
Als er een vaccin is geregistreerd, wil dat nog niet zeggen dat je het kunt gaan halen. Het moet daarvoor ook verkrijgbaar zijn in Nederland. De Nederlandse regering heeft samen met andere Europese landen al miljoenen doses ingekocht van het Oxford/AstraZeneca-vaccin, een grote kanshebber. Ook andere landen als de VS en Australië hebben daar inkopen gedaan.
Het risico ontstond dat alle rijke landen de vaccins op de wereldmarkt bij voorbaat zouden opkopen en de minder vermogende landen met lege handen achter zouden blijven. In een initiatief, dat mede door miljardair en filantroop Bill Gates is gesteund, wordt nu een inkoop gedaan samen met armere landen.
