7 feiten en fabels over de coronavaccins

1. Je overlijdt eerder aan covid-19 dan door het vaccin

Feit. In Nederland zijn tot nu toe meer dan 17 duizend mensen overleden door covid-19. Dit aantal ligt vermoedelijk zelfs nog hoger (ruim 20 duizend volgens het CBS), omdat niet elke overledene positief getest is op het coronavirus.

Een eerste overzicht van meldingen van overlijdens van bijwerkingencentrum Lareb laat zien dat er tot eind februari bijna 800.000 vaccins werden gegeven. Lareb ontving toen 90 meldingen van overlijdens. Ook daarna blijft het centrum meldingen van overlijdens ontvangen. Tot en met 28 maart zijn dit er in totaal 189. De recente melding van overlijden na een uitgebreide trombose en verlaagde bloedplaatjes zit nog niet in dit overzicht.

In het algemeen laten verschillende onderzoeken zien dat vaccinaties niet leiden tot meer sterfte, maar wereldwijd heel veel overlijdens juist voorkomen.

2. Je kunt door covid-19 een hartspierontsteking krijgen

Feit. Bij jonge mannen tussen 16 en 30 jaar lijkt er een verband te zijn tussen een vaccinatie met Pfizer en een ontsteking van de hartspier. De ontsteking is zeldzaam en verloopt mild.

Een hartspierontsteking (myocarditis) veroorzaakt pijn op de borst, benauwdheid en hartkloppingen en is meestal na een paar dagen genezen. Maar in uitzonderlijke gevallen kan het ook leiden tot een plotse dood. Het wordt meestal veroorzaakt door een virale infectie en komt ook voor na een corona-infectie. Het komt normaal gesproken ook vaker voor bij jonge mannen, maar de Israëlische cijfers liggen hoger dan die te verwachten aantallen.

3. Je kunt onvruchtbaar worden door de coronavaccins

Fabel. Vrouwen met een kinderwens kunnen zich gerust laten vaccineren zonder bang te hoeven zijn dat zij onvruchtbaar (of verminderd vruchtbaar) zouden worden. Volgens het RIVM heeft de vaccinatie geen invloed op de vruchtbaarheid en de aanleg van de placenta. Dit blijkt uit de onderzoeken (zogenoemde toxiteitsstudies) die door alle vaccinfabrikanten zijn uitgevoerd, schrijft het instituut op zijn website.

4. Je DNA verandert nadat je bent gevaccineerd

Fabel. Deze fabel is gebaseerd op de RNA-vaccins BioNTech/Pfizer en Moderna. Deze vaccins veranderen niet je DNA, maar brengen een vetbolletje met dezelfde genetische code (mRNA) als het virus in het lichaam. Zo kan jouw afweersysteem er alvast antistoffen tegen maken en reageert je lichaam snel wanneer je daadwerkelijk met het virus in aanraking komt.

Het vetbolletje met de genetische code wat in het vaccin zit, kan zich niet samenvoegen met het gastheergenoom, jouw DNA. Het wordt namelijk in een cel in je lichaam omgezet in spike-eiwitten. De stukjes van dit eiwit worden hiermee zichtbaar voor de afweercellen in je lichaam, die vervolgens antistoffen aanmaken die het virus herkennen. Uiteindelijk wordt het vaccin op natuurlijke wijze door je lichaam weer afgebroken. Nogmaals: het verandert dus niets aan jouw DNA, meldt het CBG.

5. Je krijgt een gps-chip ingebracht via het vaccin

Fabel. Dit is een hardnekkige complottheorie die (nog steeds) rondgaat op social media. Invloedrijke mensen (de 'elite') als Bill Gates zouden nanochips met gps-technologie willen inplanten via coronavaccins en daarmee iedereen kunnen volgen via 5G-antennes en satellieten. Naast dat deze theorie niet op feiten gebaseerd is, is het fysiek gezien ook nog eens onmogelijk: een gps-chip is veel te groot om via een spuit in je lichaam in te planten. Zou er een kleinere versie bestaan, dan is er ook een batterij nodig voor gps. Een gps gebruikt namelijk veel elektriciteit, net als bij je smartphone. Dus als het fysiek gezien al zou kunnen, dan zou de chip met gps al heel snel zonder stroom zitten. En dan heb je er alsnog helemaal niks aan.

6. Je armen kunnen magnetisch zijn na het vaccin

Fabel. Er zijn op social media video's verschenen waarop het lijkt dat de prikplek magnetisch is, doordat sleutels of muntstukken blijven kleven. Het zou de vorige complottheorie bevestigen dat er daadwerkelijk een gps-chip is ingebracht (zie punt 5), maar dit is een hoax. Volgens experts is dit medisch in relatie met vaccinatie niet te verklaren. De huid kan wel wellicht wat plakkerig of zweterig zijn na de plek, bijvoorbeeld door de pleister die erna op geplakt wordt.

7. Als je bent gevaccineerd, kun je mensen nog steeds besmetten

Feit/fabel. Vaccinatie beschermt tegen ziekte door corona. Het is alleen nog niet duidelijk of iemand die gevaccineerd is het virus toch kan verspreiden, schrijft het RIVM. Daarom moeten ook gevaccineerde mensen zich voorlopig nog aan dezelfde maatregelen houden als mensen die niet gevaccineerd zijn.