De deskundige legt uit
Ik ben 60 jaar en ben onlangs bij mijn vermogensbeheerder op bezoek geweest. Hij heeft mij geadviseerd om van aandelen over te stappen naar obligaties. Dit advies is hij verplicht te geven in verband met zijn zorgplicht. Hij adviseerde mij eeuwigdurende obligaties (perpetuals) aan te kopen. Deze obligaties lossen nooit af, maar ik ben wel verzekerd van relatief hoge, jaarlijkse vaste inkomsten (de rentecoupon). Het voordeel van perpetuals is de hogere rente die ik ontvang in vergelijking met de meeste andere obligatievormen of een spaarrekening. Is het advies van mijn vermogensbeheerder verstandig?
Wanneer u nog ver verwijderd bent van uw pensioendatum wordt doorgaans met meer risico belegd dan kort voor uw pensioendatum. Er wordt dan meer in aandelen belegd, zodat er meer kans is op een hoger rendement. De zorgplicht brengt inderdaad met zich mee dat er steeds voorzichtiger belegd dient te worden naarmate uw pensioendatum dichterbij komt. Dit houdt in dat er een verschuiving binnen uw portefeuille plaats zal vinden van de risicovollere aandelen naar obligaties en liquiditeiten die minder risico met zich mee brengen. De perpetual valt onder de noemer obligatie.
Kenmerken Perpetuals
Een belangrijk voordeel van de perpetual is de beloofde hoge rente. Bij Deutsche Bank is dit momenteel 9,5%. De risico’s van de perpetual zijn vergelijkbaar met het kopen van aandelen: een hoger rendement betekent een hoger risico. Een risico is het ontbreken van de eindvervaldag, waardoor de uitgever van perpetuals niet verplicht is het kapitaal van deze obligatie terug te betalen. Reguliere obligaties worden op een vooraf gestelde vervaldag terugbetaald en dat is bij dit soort obligaties maar af te wachten.
Wat de aanbieder wel kan doen, is op het moment dat het hem goed uitkomt vervroegd terugbetalen. De uitgever zal uiteraard graag terugbetalen wanneer de koersen van de perpetuals erg laag zijn. Concreet betekent dit dat de uitgever eigenlijk de baas is over uw ingelegde geld.
Ook is, door de oneindige looptijd, de waarde van de perpetual erg afhankelijk van de marktrente. De koers van een perpetual zal bij een stijgende rente veel harder dalen dan van een gewone obligatie. Het omgekeerde geldt natuurlijk ook.
Perpetuals zijn bovendien deels achtergesteld, wat betekent dat als de uitgever failliet gaat, u als bezitter van deze perpetual helemaal achteraan in de rij staat van de schuldeisers en u mogelijk (een deel van) uw pensioengeld kwijt bent. Ook heeft de uitgever van de perpetual, mocht dat nodig zijn, de mogelijkheid de rente tijdelijk niet uit te keren.
Actualiteiten
Sinds de kredietcrisis hebben veel banken te maken met klachten over perpetuals. Door de financiële crisis zijn deze beleggingen hard geraakt. In sommige gevallen is meer dan 90% van de waarde in rook opgegaan. De koersen zijn inmiddels weer redelijk hersteld. Wel lopen er in dit kader verschillende claims en is er al een vonnis gewezen op 22 februari. Hierin staat dat veel adviseurs de beleggingsrisico’s van perpetuals ten onrechte even klein inschatten als die van reguliere obligaties. De perpetuals kunnen volgens het vonnis niet aangemerkt worden als een defensieve belegging zoals door verschillende banken bij de verkoop is aangenomen. De perpetuals bleken zeer gevoelig voor de rentebewegingen van de laatste jaren. Doordat ze achtergesteld zijn, is de rente vaak tijdelijk niet uitgekeerd. Als u afhankelijk bent van deze rente-inkomsten, heeft dit uiteraard enorme gevolgen voor uw financiële situatie.
Conclusie
Laat u zich goed informeren over uw risicoprofiel en onderzoek of een perpetual wel in uw portefeuille past! Ondanks de aantrekkelijke hoge rente, dient uw adviseur de risico’s te onderkennen bij de persoonlijke advisering. Een groot deel van de portefeuille vullen met perpetuals kort voor pensioendatum is per definitie erg risicovol.
Jelle van den Berg is fiscaal expert en directeur eigenaar van het IFK.
