EHEC: wat is het nu precies?

De colibacterie (Escherichia coli) is een normale bewoner van het maagdarmkanaal, die helpt beschermen tegen ziekmakende bacteriën. Specifieke colibacteriën zoals de EHEC en de STEC bijvoorbeeld kunnen wèl ziekte veroorzaken. De EHEC-bacterie (de enterohaemorhagische Escherichia coli O 104) is de boosdoener die in verband wordt gebracht met de groenten in Duitsland. In Nederland zijn op het moment van schrijven van dit artikel bij negen personen besmetting met EHEC vastgesteld. Zij zijn op bezoek geweest in Noord-Duitsland.

Wat is het?
Enterohaemorrhagische Escherichia coli (EHEC) zijn alle typen ziekmakende E.colibacteriën die kunnen leiden tot diarree gemengd met bloed. De benaming geeft aan dat de bacterie de darm aantast (entero) waarbij bloederige ontlasting (haemorrhagisch) wordt geproduceerd.

STEC
Sommige ziekmakende E.colibacteriën zijn bovendien in staat gifstoffen, toxinen, te produceren. De Shiga toxine producerende E.colibacteriën bijvoorbeeld. Zij worden STEC genoemd. De EHEC-bacterie die in Duitsland is aangetroffen behoort tot deze STEC-bacteriën. Wanneer we het over STEC 0 104 en EHEC 0 104 hebben, hebben we het dus eigenlijk over dezelfde variant. 

STEC-bacteriën komen in diverse vormen voor. De STEC O 157 is de meest bekende. Een infectie kan leiden tot voedselvergiftiging. De eerste tekenen van voedselvergiftiging met Escherichia coli worden meestal na 3 tot 4  dagen opgemerkt. Mensen krijgen last van buikkramp, soms met bloederige diarree. Deze verschijnselen kunnen een aantal dagen aanhouden. Het type STEC O 104 wordt in verband gebracht met de grootschalige uitbraak in Duitsland.

Ernstige consequenties
Bij kinderen tot 5 jaar of mensen met een hoge leeftijd kunnen de gevolgen van infectie ernstig zijn; naast een bloederige, dikke darmontsteking kan een infectie in 5 tot 15 procent van de gevallen leiden tot problemen met bloedafbraak en tot aantasting van de nierfunctie (HUS).

Hamburgerziekte
Omdat infecties met STEC vaak veroorzaakt worden door consumptie van onvoldoende verhit vlees staat de infectie bekend als de 'hamburgerziekte'. Ze heeft deze naam gekregen omdat vooral in de Verenigde Staten ongare hamburgers de ziekte hebben veroorzaakt.  Barbecuen kan hierbij een rol spelen. Over het algemeen gaat het dan om besmetting met de o 157.

60 tot 75 procent van de besmetting met EHEC en STEC vindt plaats tussen juni en september. Een verklaring hiervoor is dat in deze periode vaker wordt gebarbecued, gezwommen en (kinder)boerderijen worden bezocht.